Jan Karski (prawdziwe nazwisko Kozielewski), urodzony w Łodzi, ale wykształcony we Lwowie jeszcze przed wybuchem II wojny światowej, dyplomata i kurier Polskiego Państwa Podziemnego, uznany został przez amerykański tygodnik "Newsweek" jedną z najważniejszych i najwybitniejszych postaci XX wieku.
W 1995 roku Jan Karski został uhonorowany przez ówczesnego prezydenta RP Lecha Wałęsę najwyższym odznaczeniem cywilnym - Polskim Orderem Orła Białego. Order znajduje się w zbiorach Muzeum Miasta Łodzi, które Jan Karski wybrał jako placówkę, której podarować chce wszystkie związane ze swym życiem przedmioty. Wskazał on również Muzeum jako swój adres kontaktowy. W kwietniu otwarty został po modernizacji Gabinet Profesora Jana Karskiego i to właśnie tam eksponowane są wszystkie memorabilia dotyczące wybitnego łodzianina. Mało tego, wszystkie dokumenty, korespondencja, przedmioty z zakresu falerystyki (odznaczenia i medale), numizmatytka, książki i prasa, nagrody, fotografie, dzieła sztuki i przedmioty codziennego użytku (w liczbie 181) zostały opisane szczegółowo i zaprezentowane w wydanym w tym tygodniu przez Muzeum Miasta Łodzi Katalogu.
Wydawnictwo miało premierę 24 czerwca nieprzypadkowo. Trwa bowiem spór o dzień narodzin kuriera Polskiego Państwa Podziemnego. Powszechnie za prawidłową datę uważa się 24 kwietnia, z czym nie zgadza się rodzina "Emisariusza", w tym Jadwiga Lenoch-Bukowska, mieszkająca w Łodzi siostra stryjeczna Karskiego. Twierdzi ona, że do ksiąg parafialnych omyłkowo wpisano datę kwietniową zamiast czerwcowej.
Order Orła Białego przyznawany jest najwybitniejszym Polakom i najwyższym rangą przedstawicielom państw obcych w uznaniu za znamienite zasługi cywilne i wojskowe dla Rzeczypospolitej Polskiej (w czasie pokoju i w czasie wojny). Nie dzieli się na klasy. Noszony jest na błękitnej wstędze przewieszonej przez lewe ramię do prawego boku. Gwiazdę Orderu, kiedyś haftowaną a obecnie wykonaną z metalu, nosi się na lewej piersi.
Order został ustanowiony dokładnie 1 listopada 1705 roku przez króla Augusta II Mocnego. Odznaczenie otrzymywali w czasie I Rzeczypospolitej przede wszystkim magnaci, którzy wsparli króla w wolnej elekcji. Po rozbiorach Polski Order został ustanowiony na nowo w 1807 roku jako najwyższe odznaczenie Księstwa Warszawskiego i nadawany był przez kolejnych rosyjskich carów. Rehabilitacja odznaczenia nastąpiła wraz z odzyskaniem przez Polskę niepodległości. Dokonano tego ustawą z dnia 4 lutego 1921 roku. Wtedy otrzymał nowy wygląd.
W 1949 roku w randzie najwyższego odznaczenia państwowego zastąpił go Order Budowniczych Polski Ludowej. Order Orła Białego restytuowany został natomiast ustawą z dnia 16 października 1992 roku. Wśród prezydentów RP najwięcej tych odznaczeń przyznał Aleksander Kwaśniewski (68), najmniej zaś Bronisław Komorowski (27).
Łukasz Kaczyński
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
