Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

TOP 7 street artu – czyli subiektywny przewodnik po muralach w Krakowie

Łukasz Gazur
Marcin Wierzchowski nawiązuje do kontekstu miejsca, czyli żydowskiej tradycji Kazimierza
Marcin Wierzchowski nawiązuje do kontekstu miejsca, czyli żydowskiej tradycji Kazimierza FOT. ANDRZEJ BANAŚ
Sztuka. Kraków nigdy nie słynął z wybitnych realizacji, jeśli chodzi o malowidła na murach. Ale w ciągu zaledwie kilku lat dorobił się kilku znakomitych dzieł – nieraz wybitnych artystów, takich jak Blu. Do światowych metropolii jeszcze nam daleko, ale jest się czym pochwalić.

Wbrew obiegowej opinii, w Krakowie, jeśli chodzi o street art, jest w czym wybierać. Na przestrzeni kilku lat pojawiło się kilka interesujących propozycji w przestrzeni publicznej. Przedstawiamy Wam subiektywny przewodnik po krakowskich muralach.

1. „Ding Dong Dumb” autorstwa Blu

To dziś chyba najważniejszy mural, jeśli chodzi o Kraków. Znajdujące się na rogu ul. Piwnej i ul. Józefińskiej malowidło to dzieło słynnego artysty kryjącego się pod pseudonimem Blu.

Jego praca wzbudziła spore kontrowersje w momencie powstania w 2011 roku, podczas festiwalu sztuki w przestrzeni miejskiej ArtBoom. Megafon w kształcie dzwonu, na nim herb Watykanu, a pod spodem tłum ludzi wyglądających niczym szara masa albo zastęp kukieł.

To ciekawa artystyczna prowokacja, dotycząca choćby powierzchowności polskiego katolicyzmu czy dyskusji o roli nauki papieża Jana Pawła II w życiu codziennym. Od lat powtarzane są uwagi na temat tego, że papieskie słowa interpretowane są płytko. Zamiast jego encyklik wolimy wspominać sentymentalne opowieści o wadowickich kremówkach. Mocne malowidło i skłaniające do przemyśleń.

2. Mural przedstawiający obraz Marii Jaremy

To niezwykła rzecz. Upamiętnienie znakomitej polskiej artystki, której imię nosi ulica, przy której znajduje się blok z malowidłem. Stworzono je z inspiracji Agaty Małodobry z Muzeum Narodowego w Krakowie.

Zofia Gołubiew, dyrektor instytucji, zapowiadała nawet, że nie wyklucza – w ramach projektu ochrzczonego hasłem „Ulicami do sztuki” – kolejnych murali lub projekcji obrazów w przestrzeni miasta, na ulicach, które noszą imiona znanych artystów. Na razie tego pomysłu nie zrealizowano, niemniej dzieło Jaremianki zadomowiło się w przestrzeni.

3. „Babilon Fabric” autorstwa Nawera i Sepe

Mural powstał na fasadzie klubu Fabryka (ul. Zabłocie 23). To ciekawy projekt, bo łączy w sobie dwa przeciwieństwa – zwany graffuturyzmem abstrakcyjny styl Nawera z postaciowymi malunkami Sepe. To zestawienie nadaje kompozycji dynamizmu, przenosi ją do świata symboli. Jest opowieścią o współczesnym Babilonie, czyli wzajemnym niezrozumieniu – na wielu poziomach.

Warto dodać, że prace Nawera oglądać możemy także na rogu ul. Kupa i ul. Warszauera, a także we wnętrzu klubu Forum Przestrzenie.

4. Mural Marcina Wierzchowskiego na Muzeum Galicja

To ciekawy projekt, bo osadzony w kontekście miejsca. Krakowski artysta stworzył mural, który nawiązuje do symboliki żydowskiej.

Pojawiają się mniej lub bardziej czytelne znaczeniowo figury – menora, czyli siedmioramienny świecznik otoczony jest winoroślą, ale i zarysem charakterystycznym dla wyznania mojżeszowego. Nic dziwnego: powstało na ścianie muzeum, w którym niejedna wystawa dotyczy tematu przeszłości i teraźniejszości dawnej dzielnicy żydowskiej Krakowa, ale i dzisiejszego Izraela. Ciekawa rzecz.

5. Mural „Skład Poezji: Kraków – Reykjavík” autorstwa Pauliny Lichwickiej

To także mural nawiązujący do kontekstu miejsca. W przyszłości w dawnym Składzie Solnym przy ul. Na Zjeździe ma powstać Forum Literatury, czyli miejsce skupiające rozmaite przedsięwzięcia literackie miasta.

Projekt, w którym wykorzystano cytaty z wierszy poetów polskich i islandzkich, wpisał się więc w przyszłość miejsca, słowami zaanektował je na potrzeby kultury. I to ciekawą formą wizualną: poszczególne zdania wyglądają jak ułożone na półkach z książkami. Ciekawe i świeże.

Za przygotowanie odpowiedzialni byli: Instytut Książki, Fundacja Sztuki Nowej ZNACZY SIĘ, Fundacja Miasto Literatury, Krakowskie Biuro Festiwalowe.

6. „M-City 658” autorstwa M-City

To kolejny mural, który powstał w ramach festiwalu ArtBoom. Wykonał go ceniony polski artysta streetartowy, M-City. Na budynku Muzeum Mehoffera, oddziału Muzeum Narodowego w Krakowie, widnieje obraz przedstawiający miasto jako wielki parowiec, pływający po akwarium. Symboliczne przedstawienie.

7. „Exit Kamila Kuzko

To jeden z tych murali, które trudno zauważyć na co dzień. Zobaczycie go, stojąc na peronach dworca stacji Kraków Główny. Znajduje się na ścianie po przeciwnej stronie torów.

Również nawiązuje do otoczenia – zarówno od strony formalnej, jak i treściowej. Z jednej strony nawiązuje do linii torów, z drugiej opowiada o zmianie miejsca położenia, podróży, przemieszczaniu się. Warto mu się przyjrzeć dokładniej.

SZLAK MURALI (I NIE TYLKO)
POD WAWELEM POWSTAŁ KRAKOWSKI SZLAK STREET ARTU. Pomysł jest prosty. W każdą sobotę o godz. 11 sprzed Galerii Krakowskiej można bezpłatnie, w towarzystwie przewodników, wyruszyć meleksem w podróż. Prowadzić ona będzie szlakiem najciekawszych murali, a także innych obiektów, które zaliczyć można do street artu, czyli sztuki, najogólniej rzecz ujmując, w przestrzeni miejskiej.

W wycieczce, przewidzianej na 3 godziny, uczestnikom będzie towarzyszył przewodnik (Michał Pałasz lub Rafał Stanowski), który opowie o artystach tworzących konkretne dzieła, a także o kontekście prac.

Będzie można się dowiedzieć np., że mural Bartolomeo Koczenasza przy ulicy Straszewskiego upamiętnia bar „Barcelona”, a Kamil Kuzko wręcz marzył, by jego „Exit” (,,Wyjście”) powstał tuż przy torach kolejowych. Co ciekawe, na liście znalazły się także takie obiekty, jak betonowa rzeźba stojąca przy ul. Lipowej, czyli „Auschwitzwieliczka” Mirosława Bałki.

Zgłoszenia do udziału: pod nr tel. 12-428-99-00 lub przez stronę szlakmurali.mallwallart.com

Inicjatorem akcji jest Galeria Krakowska przy współpracy Urzędu Miasta oraz KBF.

[email protected]

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na dziennikpolski24.pl Dziennik Polski