Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Sędzia Maciej Strączyński: "Nie ma zagrożenia, że od dziś sądy będą tylko dla bogatych" [ROZMOWA]

rozm. Sławomir Sowa
archiwum prywatne
Z sędzią Maciejem Strączyńskim, prezesem Stowarzyszenia Sędziów Polskich "Iustitia", rozmawia Sławomir Sowa.

Od dziś wchodzi w życie reforma procedury karnej - sędzia, zamiast sam ustalać prawdę, będzie tylko arbitrem między prokuratorem a adwokatem...
Tak myślą politycy, którzy wprowadzili tę reformę.

Więc tak nie będzie?
Tego nie wie nikt, ponieważ łańcuch jest tak mocny, jak jego najsłabsze ogniwo, a tych słabych ogniw jest w tej reformie kilka. Jedno z nich to dopuszczenie możliwości, że w wyjątkowych wypadkach sąd przeprowadza dowód z urzędu. W praktyce może to oznaczać, że będą same wyjątkowe wypadki i sędzia nie będzie tylko arbitrem, jak zakładano.

Dlaczego Pan tak uważa?
Żyjemy w kraju, w którym wyrok sądu I instancji to tylko taka wstępna propozycja ugody dla stron. Prawdziwym sądem jest sąd odwoławczy, ponieważ wszyscy się od wszystkiego odwołują. Tego nie ma nigdzie na świecie, ponieważ warunki składania odwołań są dużo ostrzejsze. Ponieważ odsetek wyroków uchylanych i zmienianych jest w Polsce niezwykle wysoki, mam obawy, że sędziowie w I instancji na wszelki wypadek, żeby sąd odwoławczy nie uchylił im wyroku, będą masowo korzystać ze stworzonej im furtki.

To znaczy, że sędzia arbiter będzie fikcją?
Obawiam się, że będzie podejmował wiele czynności z urzędu z obawy przed uchyleniem wyroku. Wiele tu zależy od tego, jak będą orzekać sądy odwoławcze.

A nie ma Pan innych obaw związanych z tą reformą? Na przykład takich, że prokurator wysłany na rozprawę w zastępstwie dopuści do uniewinnienia mordercy lub gwałciciela, albo że sądy staną się instytucją dla bogatych, bo trzeba będzie mieć dobrego adwokata, żeby wygrać sprawę?
Odpowiem od końca. Nie ma zagrożenia, że sądy będą dla bogatych. Jeżeli jest pan chory na grypę, nie potrzebuje pan do wyleczenia profesora medycyny. Wystarczy zwykły lekarz. Podobnie jest w sądzie, 90 procent spraw to takie "grypy", gdzie w zupełności wystarczy adwokat przydzielony z urzędu bez względu na specjalizację.

Ale jeżeli nie przyłoży się do sprawy, to sędzia oskarżonemu już nie pomoże, jak do tej pory.
To już inna sprawa. Trudno powiedzieć, jaka będzie praktyka, ale proszę zauważyć, że adwokatów bardzo w Polsce przybyło i niejeden z nich chętnie weźmie obronę z urzędu. Inna sprawa, czy państwo za to odpowiednio zapłaci, bo jak zwykle nie jesteśmy do tego przygotowani.

To nie zmienia faktu, że sędzia nie wykona już ruchu na korzyść oskarżonego, jeżeli jego adwokat czegoś nie dopatrzy.
Na to nic pan nie poradzi. Na całym świecie są adwokaci z urzędu, którzy bronią jak bronią. Ale nie zakładajmy z góry, że adwokat z urzędu zlekceważy interes swojego klienta.

Weźmy drugą stronę - prokuratorów. Zaledwie kilkanaście procent rozpraw jest obsługiwanych przez prokuratorów, którzy pisali akty oskarżenia...
W polskich realiach w dużych sądach nie da się tak ułożyć wokandy, aby prokurator mógł w sądzie oskarżać we wszystkich własnych sprawach. W związku z tym w Ministerstwie Sprawiedliwości pojawił się pomysł, że sąd powinien dostosować terminy rozpraw tak, aby autor aktu oskarżenia mógł na nie przyjść. A to jest absolutnie niedopuszczalne. Tabakiera jest dla nosa, a nie odwrotnie.

Skutki mogą być katastrofalne, jeżeli na kluczową rozprawę mordercy czy gwałciciela przyjdzie niezaznajomiony ze sprawą prokurator. Sędzia będzie miał przecież związane ręce...
Ależ tak. Ale widocznie posłowie się z tym liczyli, skoro w takiej postaci uchwalili zmiany. Bo sędziów i prokuratorów nikt o zdanie nie pytał.

Widzi Pan w ogóle jakieś dobre strony tej reformy?
Oczywiście. Generalnie uważam, że reforma idzie w dobrym kierunku, tyle że są w niej pułapki, w które możemy wpaść.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Materiał oryginalny: Sędzia Maciej Strączyński: "Nie ma zagrożenia, że od dziś sądy będą tylko dla bogatych" [ROZMOWA] - Dziennik Łódzki

Wróć na dzienniklodzki.pl Dziennik Łódzki