Biesiada Trybunalska: historycy o piwie [ZDJĘCIA]

Biesiada Trybunalska:
9:00 - modlitwa do św. Biskupa Stanisława w parafii św. Jakuba w Piotrkowie Trybunalskim;
10:00 - wystawa w Muzeum w Piotrkowie Trybunalskim;
11:30 - konferencja naukowa w Muzeum w Piotrkowie Trybunalskim;
13:00 - piknik rodzinny połączony z biesiadą piwną na Rynku Starego Miasta;
17:00 - biesiada piwna na Rynku w Piotrkowie Trybunalskim (Stare Miasto).

Konferencja 290-ta rocznica nadania praw dla cechu piwowarów piotrkowskich:

8 sierpnia 1722 roku w Warszawie król August II potwierdził prawa cechu piwowarów piotrkowskich. Oryginał tego dokumenty zaprezentowany zostanie w Piotrkowie Trybunalskim tylko 4 sierpnia!

Konferencja "290-ta rocznica nadania praw dla cechu piwowarów piotrkowskich" towarzysząca Biesiadzie Trybunalskiej, to seria opracowań przygotowanych specjalnie z tej okazji przez grono naukowców zajmujących się historią browarnictwa. O efektach swojej pracy opowiedzą m.in.:

Mgr Tomasz Kruz. W 1944 roku, podczas powstania warszawskiego, zaginęło ponad 1000 ksiąg z grodu piotrkowskiego. Wielu profesorów uznaje i uznało, że księgi te spłonęły, ale doświadczenia archiwistów polskich z okresu lat 50 i 60 XX wieku pokazały, że zostały wywiezione, np. do ZSRR (część później powróciła). Poszukiwanie najstarszych dokumentów miasta Piotrkowa Trybunalskiego stawia przed badaczem o tyle duże problemy, że musi poszukiwać źródeł pierwotnych, bądź wtórnych na terenie nie tylko całej Polski. Na konferencji z okazji "290 - rocznicy nadania praw dla cechu piwowarów piotrkowskich mgr Tomasz Kruz (dydaktyk, archiwista, od 10 lat badający historię napojów fermentacyjnych na ziemiach centralnej Polski) zaprezentuje tekst o najstarszych rejestrach czopowego z miasta Piotrkowa, tym bardziej ważnych dla grodu piotrkowskiego, bowiem w tym miejscu, w trakcie formułowania się początków parlamentaryzmu polskiego, uchwalono pierwsze powszechne świadczenie od produkcji i sprzedaży piwa, jakim było czopowe. Te rejestry obecnie przechowywane są w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie. Są też o tyle nietypowe (czopowe było wielokrotnie reformowane przez XVI - XVIII wiek), że przedstawiają imiennie mieszczan zajmujących się piwowarstwem. Pojawia się zatem pytanie: Czy piotrkowscy browarnicy byli anonimowi?

CZYTAJ TAKŻE: Biesiada piwna w Rynku Trybunalskim już na początku sierpnia

Wiele materiałów archiwalnych dotyczących miasta Piotrkowa znajduje się także w Archiwum Państwowym w Łodzi. Tam też istnieje ponad 5000 stron (wiek XIX) niezbadanych archiwaliów dotyczących procedur dzierżawy dochodu propinacyjnego, z okresu zanim pojawiła się ustawa o akcyzie. Mgr Tomasz Kruz także omówi procedurę dzierżawy dochodu propinacyjnego z części miasta Piotrkowa - tzw. Wielkiej Wsi, przez którą obecni na mszy do św. Biskupa Stanisława będą mogli przejść idąc do Zamku, na wystawę i konferencję.

Dr Tomasz Matuszak. Wokół sporów toczonych co do trybunalskości miasta Piotrkowa, nie wiele do dnia dzisiejszego zachowało się pamiątek, które bezpośrednio związane są z jego nazwą, nawet tych współcześnie produkowanych. Dr Tomasz Matuszak, dyrektor Archiwum Państwowego w Piotrkowie Trybunalskim, autor blisko 100 prac naukowych, popularno-naukowych i popularnych, autor nowego szlaku historyczno-turystycznego - O Trybunale Koronnym w Piotrkowie i jego trybunalskości (tytuł roboczy), przygotował na konferencję naukową referat o genezie pomysłów na nazwy piw produkowanych w Piotrkowie, w szczególności o tych, które dotyczyły niegdyś działającego browaru Spahnów - Braulińskich - Ditrychów i obecnie browaru przedsiębiorstwa Sulimar. Badania swoje oparł na XIX, XX, XXI - wiecznych publikacjach i jak to zazwyczaj bywa w jego zawodzie na źródłach archiwalnych.

Dr Piotr Głowacki, pracownik Archiwum Państwowego w Piotrkowie Trybunalskim, specjalista od marketingu, ekonomii, archiwistyki i życia gospodarczego miast w okresie rozbiorów, dydaktyk. Na konferencji wygłosi artykuł o "Browarnictwie piotrkowskim na tle rzemiosła i przemysłu w latach 1793-1914" w oparciu o materiały archiwalne z zasobu Archiwum Państwowego w Łodzi i Archiwum Państwowego w Piotrkowie Trybunalskim. W referacie uwzględnia przede wszystkich stronę prawną podstaw ekonomicznych funkcjonowania rzemiosła i przemysłu.

Dr Aleksy Piasta, badacz dziejów miast podczas I wojny światowej, wieloletni piotrkowski archiwista, metodyk, specjalista od informacji naukowej w zakresie archiwistyki. Na podstawie zachowanych dokumentów archiwalnych w Archiwum Państwowym w Piotrkowie Trybunalskim przedstawi losy piotrkowskich browarników podczas pierwszej wojny światowej.
- czy piwo produkowano przez cały okres wojenny,
- kto je spożywał,
- a może produkcja ta nie istniała, bo drożdże piwowarskie zdziczały?
- skąd Franciszek Brauliński brał słody?
Na te i wiele innych pytań, znajdziecie odpowiedzi podczas konferencji "290-ta rocznica nadania praw dla cechu piwowarów piotrkowskich". Efekty jego kwerendy wzbogacą także wystawę "525 lat tradycji browarniczych w Piotrkowie Trybunalskim" w Muzeum w Piotrkowie Trybunalskim o materiały z okresu pierwszej wojny światowej.

Mgr Marcin Jakub Szymański, absolwent Uniwersytetu Łódzkiego, specjalizujący się w krytycznej analizie archiwalnych dokumentów z okresu rosyjskiego na ziemiach centralnych, autor niedawno wydanej monografii o browarnictwie w łódzkim, która została przyjęta z wielkim rozmachem krytyki. Autor przygotowując wystąpienie na konferencję z okazji "290-tej rocznicy nadania praw dla cechu piwowarów piotrkowskich" stawia sobie pytania:
- Franciszek Ksawery Spahn, czy może Andrzej Spahn zajmował się piwowarstwem w Piotrkowie, Częstochowie, Radomsku, Łodzi?
- kim był Romuald Tenszert?
- kim był Abrahamson?
- kim był Rudolf Bartenbach, kim był Karol Bartenbach, a może Bartembachowie? A może to błąd drukarza?
- jak wyglądała nacjonalizacja browaru Franciszka Braulińskiego? (na podstawie akt, które nie powinny być udostępniane!),
- dlaczego Franciszek Brauliński stanął przed sądem?
- jak wyglądał właściwie testament Franciszka Ksawerego Spahna?
Dzięki jego pracy i jego kwerendzie część akt z archiwum łódzkiego ujrzy także światło dzienne na wystawie z okazji "525 lat tradycji browarniczych w Piotrkowie Trybunalskim".

Mgr Paweł Kendra, wieloletni pracownik Muzeum w Piotrkowie wygłosi referat: "Gdzie szukać patrona piotrkowskich browarników?" Postara się odpowiedzieć na pytania:
- czemu to właśnie Św. Biskupa Stanisława (Stanisława ze Szczepanowa) jest patronem piotrkowskich piwowarów?
- czy pozostały jakieś dowody na istnienie ołtarza piotrkowskiego bractwa piwnego w Piotrkowie?

Efekty pracy naukowców przygotowujących wystąpienia na konferencję z okazji "290-tej rocznicy nadania praw dla cechu piwowarów piotrkowskich" znajdą się w specjalnie przygotowanym wydawnictwie. Publikacja przeznaczona jest dla wszystkich miłośników historii piwowarstwa i browarnictwa. Choć prezentowane teksty są tekstami naukowymi, zostały przygotowane w sposób na tyle przystępny, a by każdy czytelnik mógł po nie sięgnąć.
(Opracowanie Tomasz Kruz)

***

Organizacja Biesiady Trybunalskiej, przedsięwzięcia zakrojonego na tak wielką skalę, wymaga współpracy i współdziałania bardzo wielu różnych instytucji, przedsiębiorstw i osób. Osobą inspirującą i spinającą wszystkie działania organizacyjne jest Tom(asz) Kruz, znany piotrkowski naukowiec, archiwista i pasjonat miasta. Tom Kruz jest autorem fundamentalnej dla historii piotrkowskiego browarnictwa publikacji "Browarnictwo w Piotrkowie od XVI do XVIII wieku".

W organizacji Biesiady Trybunalskiej uczestniczą takie instytucje jak:
- Urząd Miasta w Piotrkowie Trybunalskim,
- Miejska Biblioteka Publiczna w Piotrkowie Trybunalskim,
- Muzeum w Piotrkowie Trybunalskim,
- Miejski Ośrodek Kultury w Piotrkowie Trybunalskim,
- Ośrodek Sportu i Rekreacji w Piotrkowie Trybunalskim,
- Centrum Informacji Turystycznej w Piotrkowie Trybunalskim
- Archiwum Państwowe w Łodzi,
- Archiwum Państwowe w Piotrkowie Trybunalskim,
- Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie
- Browar Cornelius, Browar Kiper, Sulimar
- Przedsiębiorstwa: Ares Bracia Maciołek, esc.org.pl, netuno.pl, Area, Cukiernia Migdał, Altamira, Pub Analog Chat Room, Pub Skyy, Restauracja "U Dunina", MZK Piotrków, Hotel Staromiejski, Pub Filmówka, Cafe & Bistro Zielona Oliwka, Hospoda Voják Švejk.
- Stowarzyszenia Loża Kulturalna Stare Miasto
- Towarzystwo Promocji Kultury Piwa Bractwo Piwne
i inni.