Miłośnicy dawnej Łodzi podkreślają, że osada jest pierwszym planem zabudowania i zagospodarowania w Łodzi. Dlatego jest ona bardzo cennym układem urbanistycznym, który warto wpisać do rejestru i objąć pieczą służb konserwatorskich, tak aby nowe naniesienia i przekształcenia odbywały się za ich wiedzą i zgodą.
- Zbadamy, w jakim stopniu plan osady Nowe Miasto z 1823 r. został zrealizowany i co z owej realizacji przetrwało do naszych czasów - mówi Piotr Ugorowicz z Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Łodzi. - Dopiero po tej analizie podejmiemy decyzję. Do wyboru będziemy mieli trzy możliwości: wpisać do rejestru całą dawną osadę zgodnie z planem z 1823 r., wpisać jej część lub nie wpisywać wcale.
Konserwatorzy pochylą się nad częścią miasta wokół placu Wolności - ograniczoną ul. Zachodnią, Ogrodową, Północną, Kamińskiego, Uniwersytecką, Narutowicza, Piotrkowską i Próchnika.
Historia tego obszaru zaczęła się w 1820 r., gdy Rajmund Rembieliński, prezes Komisji Województwa Mazowieckiego, skontrolował Łódź pod kątem jej dalszego rozwoju. Raport z tej wizyty trafił na biurko namiestnika królewskiego Józefa Zajączka w Warszawie. W efekcie Łódź uzyskała status osady fabrycznej.
Do akcji wkroczył geometra Filip Viebig, który wytyczał granice przyszłego osiedla dla sukienników i rękodzielników, które - w przeciwieństwie do Starego Miasta znajdującego się na północ od rzeki Łódki - nazwano Nowym Miastem. Na potrzeby osady zajęto 256 ha gruntów, z czego 54 proc. stanowiły pola, a 30 proc. lasy.
Wytyczono ponad 200 placów budowlanych. Centralnym miejscem osady stał się ośmioboczny Nowy Rynek (plac Wolności), który z posesjami został ograniczony ulicami: Północną, Wschodnią, Zachodnią i Południową, czyli dzisiejszą ul. Rewolucji 1905 r. Wytyczono też nowe ulice rozdzielające ogrody. W ten sposób powstały ul. Średnia (dziś ul. Pomorska) i Podcegielniana (ul. Jaracza).
Obecnie na tym obszarze są tak cenne zabytki, jak Pałac Izraela Poznańskiego u zbiegu ul. Zachodniej i Ogrodowej, pałac Alfreda Biedermanna przy skrzyżowaniu ul. Północnej i Franciszkańskiej, rezydencja dawnego Miejskiego Towarzystwa Kredytowego przy ul. Pomorskiej oraz ratusz (dziś archiwum) na placu Wolności.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
