RECENZJA: "Triszna. Pragnienie miłości"

"Triszna. Pragnienie miłości" to z jednej strony tragiczna opowieść o uczuciu. Młodziutka Triszna, mieszka wraz z rodziną w miejscowości Osian w Radżastanie, o której nawet Hindusi nie słyszeli. Pewnego dnia do leżącego nieopodal jej wioski hotelu przyjeżdża z kumplami rozrywkowy, zamożny i przystojny Jay, który kończy wakacje i ma rozpocząć pracę jako menedżer jednego z hoteli ojca. Tuż przed wyjazdem chłopaka, w wypadku samochodowym ojciec dziewczyny traci zdrowie i źródło utrzymania. Jay proponuje więc Trisznie pracę w hotelu, którym ma się zająć. Tam dochodzi do romansu...

Winterbottom oparł swój film na książce "Tessa d'Urberville" Thomasa Hardy'ego (jej głośną ekranizację, "Tess", poczynił Roman Polański), ale umieszczając jej akcję w realiach współczesnych Indii, wszedł w interesującą polemikę z preferowanym przez Zachód lukrowanym obrazem życia w tym kraju. Zderzenie tradycyjnych dla Indii klasowych różnic - Jay to rozpieszczony syn bogacza, Triszna zaś zna pracę od dziecka i w jej świecie "uszkodzona" przez mężczyznę, porzucona kobieta jest ciągle hańbą dla rodziny - rodzi konsekwencje dalekie od romantycznego happy endu. Poza tym reżyser widzi w tym już mniej kulturowych i społecznych obwarowań, a więcej nawyków i zachowań wynikających z przyzwyczajeń i domowego wychowania. Co za tym idzie, wystarczy dziś pojechać do nowoczesnego, kosmopolitycznego Mumbaju, by uwierzyć, że naprawdę można inaczej żyć...

Osłabienie roli tradycji w motywacjach bohaterów, reżyser wzbogaca o problemy w bollywoodzkiej wizji niespotykane. Gdzież tam bowiem może być mowa o aborcji lub któż uprawia gorący seks na tarasie... W pozbawionym słodyczy obrazie miłość nie tylko nie załatwia wszystkich problemów, ale jej w ogóle nie ma. Znudzony samym sobą Jay pokochać naprawdę nie potrafi, Triszna zaś jest bezwolną ofiarą, lecz to nie patriarchalna konstrukcja społeczności ofiarę z niej czyni, lecz pragnienie miłości. A raczej niewiedza, czym miłość jest; nieumiejętność odróżnienia, iż ściągnięcie na życzenie mężczyzny majtek, żadnym dowodem tejże nie jest. Triszna brnie w rzeczywistość bez przyszłości, bo wydaje jej się, że kocha i że jest kochaną. Gdy w świadomości rodzi się myśl, iż jednak żyje w pustce i udręczeniu, intuicja i impuls pchają ją ku tragedii.

Duszę sprzeczającą się z ciałem udanie oddaje na ekranie Freida Pinto, ciekawostką jest naturalizm obrazów Indii. I tylko szkoda, że w tym materiale Winterbottom nie znalazł niczego, co uczyniłoby jego opowieść bardziej zajmującą. A może wokół widzimy tyle potrzaskanych miłości, że kolejna opowiedziana w konwencjonalny sposób już nas zająć nie może.

Triszna. Pragnienie miłości, Wlk. Brytania, dramat, reż. Michael Winterbottom, wyst. Freida Pinto, Riz Ahmed, Anurag Kashyap, dystr. Against Gravity