Wieluń: Tu zaczęła się II wojna światowa

Wieluń to miast, którego historia sięga 800 lat. Jest ono jednym z najciekawszych miejsc do zwiedzania w tej części województwa. To liczące ponad 24 tys. mieszkańców miasto może poszczycić się wieloma zabytkami i obiektami, które na dłużej mogą przyciągnąć uwagę turystów przemierzających Ziemię Łódzką.

Według legendy, początki miasta sięgają roku 1217. Wówczas to, książę kaliski i wielkopolski, Władysław Odonic, polował w pobliskich lasach. Nagle, jego oczom ukazać miał się nadzwyczajnej urody jeleń. Zapuścił się za nim w głąb puszczy. Zbliżał się już do zwierzęcia, kiedy to nagle zniknęło, a na niebie pojawił się baranek nad kielichem. Książę, pomny tego wydarzenia, miał zbudować w tym miejscu klasztor. To właśnie od jelenia wzięło swoją nazwę miasto. Pierwotnie miało nosić miano "Jeleń", potem stało się "Wieleniem" a ostatecznie przybrało nazwę Wieluń.

Od lat 80. XIII w. mieściła się tu kasztelania, a w wieku XIV, król Kazimierz Wielki wybudował wieluński zamek. Po wielokrotnych przebudowach zyskał on obecny kształt - renesansowego pałacyku, którym dziś mieszczą się starostwo powiatowe i urząd miasta.

Wieluń był także otoczony murami, a do środka można było dostać się przez trzy bramy: Krakowską, Kaliską i Maksymiliańską. Brama Krakowska zachowała się do dziś. Pełni ona rolę wieży ratuszowej.

Miejskie mury miały ponad kilometr długości i chronione były przez cztery baszty. Miasto musiało być silnie ufortyfikowane, ponieważ król Kazimierz postanowił włączyć je do systemu obronnego państwa polskiego. Wieluń stał na straży południowo-zachodnich granic razem z zamkami Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Poza pałacem i pozostałościami miejskich murów, w Wieluniu zwiedzać można zabytkową kolegiatę Bożego Ciała, XIV-wieczny kościół św. Mikołaja, o wiek starszy kościół św. Barbary, XVII-wieczny klasztor Franciszkanów i kościół ewangelicki. Turyści ciekawi prawosławnej historii miasta, mogą udać się też do dawnej Cerkwi Przenajświętszej Bogurodzicy Maryi, w której dziś znajduje się Wieluński Dom Kultury.

Budynek Muzeum Ziemi Wieluńskiej mieści się w dawnym zespole klasztornym Bernardynek. Poza zwiedzaniem zabytkowej budowli, turyści mogą oglądać tu m.in. wystawy poświęcone pradziejom ziemi wieluńskiej, życiu okolicznych chłopów i losom miasta podczas hitlerowskiej inwazji na Polskę.

Wieluń, uważany jest przez część badaczy za miejsce, w którym rozpoczęła się II wojna światowa. Jaki los spotkał miasto 1 września 1939 r.?

O świcie, 1 września, mieszkańcy miasta, którzy już nie spali, usłyszeć mogli nadciągający od zachodu pomruk dziesiątek dwunastocylindrowych silników. Gdy spojrzeli w niebo, ich oczom ukazała się eskadra Junkersów Ju 87B.

Wkrótce samoloty przeszły w lot nurkowy, a przerażeni mieszkańcy usłyszeli wycie ich legendarnych syren akustycznych zwanych "trąbami jerychońskimi". Poza Hiszpanami, którzy spotkali się już z tymi maszynami podczas wojny domowej, wielunianie byli pierwszymi ludźmi w Europie, którzy nauczyli się utożsamiać ten dźwięk z nadchodzącym zagrożeniem i grozą bombardowania.

Spadły pierwsze bomby, ogniem odpowiedziała też obrona przeciwlotnicza. Były to pierwsze strzały oddane w tej wojnie. Dopiero później, kilkaset kilometrów dalej, ogień w kierunku polskiej placówki na Westerplatte otworzyć miał pancernik Schleswig Holstein.

Po porannym bombardowaniu straty były bardzo duże, nie był to jednak koniec gehenny Wielunia. Kilka godzin później, wczesnym popołudniem, nad miasto doleciały kolejne maszyny. Znów poleciały bomby, a mieszkańcy, wśród eksplozji, starali się ratować to, co pozostało z ich dobytku.

Zniszczenia jakich dokonały niemieckie bomby były ogromne. Zagładzie uległo 75 proc. powierzchni Wielunia. Niemal całkowicie zniszczona została zabudowa rynku (ocalało jedynie kolegium pijarów) , uszkodzeniu uległ też pochodzący z XIII w. kościół św. Michała i pochodzący z 1840 r. szpital Wszystkich Świętych.

ZAPRASZAMY NA STRONĘ SERWISU POŚWIĘCONEGO MAPOM: www.dzienniklodzki.pl/mapy