Materiał został zebrany przez cztery letnie weekendy przez wolontariuszy pracujących pod okiem antropologów.
- Przed warsztatami wielu uczestników nie wyobrażało sobie, że można podejść do kogoś na ulicy i zadawać mu pytania - mówi Katarzyna Kurowska, koordynatorka projektu. - Tymczasem wszyscy chętnie odpowiadali na pytania.
W wyniku ich pracy powstał „Bałucki słownik” z charakterystycznymi zwrotami i zdjęciami napisów na bałuckich murach.
- Nie wszystkie słowa zawarte w słowniku występują wyłącznie na Bałutach - przyznaje Kurowska. - Jednak języka nie da się zamknąć w obrębie jednej dzielnicy.
W słowniku wiele jest bałuckich bon motów, m.in. „Jak znajdziesz kij to bałuciarza bij”, czy „Ja dam blaszkę ty dasz blaszkę, to kupimy sobie flaszkę”.
Nie brakuje też zwrotów używanych w dzielnicy, takich jak „dostać w tytę” czyli „dostać w twarz” albo „ambasada na Smutnej” która jest synonimem więzienia.
Są też krwiste hasła z bałuckich murów: „Bandycka Limanka, żądni krwi”, „Przyjmijcie to do wiadomości, nie będzie dla was żadnej litości Bałuty hooligans”.
„Bałucki słownik” wprowadza także w topografię dzielnicy. Można się na przykład dowiedzieć, że Bałuty dzielą się na mające złą sławę Bałuty twarde, oraz Bałuty miękkie w rejonie ul. Spornej, zaś punktem granicznym jest sklep całodobowy u Bronka przy ul. Wojska Polskiego.
Oprócz folkloru w słowniku znalazły się też opisy ważnych miejsc na Bałutach takich jak Bałucki Rynek, cmentarz żydowski, czy teren obozu dla polskich dzieci.
Bałuty w Łodzi. Limanka, zajzajer, sznytka i inne bałuckie słowa trafią do słownika
Słownik został wydany w 2 tys. egzemplarzy z pieniędzy Narodowego Centrum Kultury. Nie można go kupić. Będzie dostępny w Centrum Dialogu podczas oficjalnej premiery książki. Trafi też do łódzkich bibliotek. Słownik dostępny jest też w internecie na stronie centrumdialogu.com.
- Kierujemy go głównie do łodzian i osób interesujących się historią miasta - mówi Kurowska.
Czytelnicy mogą przysyłać swoje bałuckie wyrażenia na adres [email protected]. Nowe słowa trafią do wersji internetowej.
SPRAWDŹ SIĘ: Czy jesteś prawdziwym łodziakiem? - QUIZ
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?