Komu przysługuje świadczenie rehabilitacyjne z ZUS?

Kiedy może zostać przyznane świadczenie - co rozumiemy jako wyczerpanie okresu pobierania zasiłku chorobowego? Osoba po 50. roku życia, która jest zatrudniona w ramach stosunku pracy, przez pierwsze 14 dni choroby w danym roku kalendarzowym otrzymuje wynagrodzenie od pracodawcy (młodsi dostają pensję za czas choroby przez pierwsze 33 dni jej trwania w danym roku kalendarzowym). Jeśli wskazany tu okres się skończył, a stan zdrowia ubezpieczonego w dalszym ciągu nie pozwala mu na powrót do pracy, otrzyma on zasiłek chorobowy.

Okres zasiłkowy trwa do 182 dni (jedynie dla chorych na gruźlicę i kobiet ciężarnych trwa on maksymalnie 270 dni). W przypadku pracowników wlicza się do niego czas pobierania wynagrodzenia za czas choroby. Pracownicy po 50. roku życia będą więc pobierali zasiłek nie dłużej niż przez 168 dni (młodsi przez 149 dni). Jeśli po upływie 182 od początku niezdolności do pracy spowodowanej chorobą, pracownik nadal nie będzie zdolny do podjęcia obowiązków pracowniczych, ale jego stan zdrowia będzie rokował odzyskanie tej zdolności, może otrzymać świadczenie rehabilitacyjne. Świadczenie jest przyznawane na okres niezbędny do przywrócenia zdolności do pracy, ale nie dłuższy niż 12 miesięcy.

Świadczenie z ubezpieczenia chorobowego przysługuje m.in. objętym ubezpieczeniem chorobowym:

– pracownikom,
– osobom wykonującym pracę nakładczą,
– członkom rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych,
– osobom wykonującym pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia,
– osobom prowadzącym pozarolniczą działalność oraz osobom z nimi współpracującym,
– duchownym,
– osobom odbywającym służbę zastępczą.

Świadczenie rehabilitacyjne z ubezpieczenia wypadkowego (a więc z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową) przysługuje osobom podlegającym ubezpieczeniu wypadkowemu:

– pracownikom,
– członkom rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych,
– osobom wykonującym pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia oraz osobom z nimi współpracującym,
– osobom prowadzącym pozarolniczą działalność oraz osobom z nimi współpracującym,
– osobom wykonującym odpłatnie pracę, na podstawie skierowania do pracy, w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania,
– duchownym,
– osobom odbywającym służbę zastępczą,
– funkcjonariuszom Służby Celnej;
a jedynie w przypadku niezdolności do pracy po ustaniu tytułu ubezpieczenia wypadkowego:
– posłom i senatorom pobierającym uposażenie,
– osobom pobierającym stypendia sportowe,
– słuchaczom Krajowej Szkoły Administracji Publicznej, pobierającym stypendia,
– osobom pobierającym stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu, przygotowania zawodowego dorosłych lub przygotowania zawodowego w miejscu pracy, na które zostały skierowane przez powiatowy urząd pracy lub inny podmiot kierujący.

Świadczenie rehabilitacyjne nie przysługuje osobie uprawnionej do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, zasiłku dla bezrobotnych, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego, urlopu dla poratowania zdrowia albo nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego. Ponadto świadczenie nie przysługuje za okresy:

– w których ubezpieczony zachowuje prawo do wynagrodzenia na podstawie przepisów szczególnych,
– urlopu bezpłatnego lub wychowawczego,
– tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności (z wyjątkiem przypadków, w których prawo do zasiłku wynika z ubezpieczenia chorobowego osób wykonujących odpłatnie pracę na podstawie skierowania do pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania);
a także:
– za miesiąc kalendarzowy, w którym zostało stwierdzone wykonywanie pracy zarobkowej albo wykorzystywania okresu, na który świadczenie zostało przyznane niezgodnie z jego celem,
– jeżeli niezdolność do pracy spowodowana została w wyniku umyślnego przestępstwa lub wykroczenia, co zostało stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu.

Świadczenie z ubezpieczenia wypadkowego nie będzie wypłacone m.in., jeśli:

– wyłączną przyczyną wypadku było udowodnione naruszenie przez ubezpieczonego przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, spowodowane przez niego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa,
– ubezpieczony, będąc w stanie nietrzeźwości albo pod wpływem środków odurzających lub substancji psychotropowych, przyczynił się w znacznym stopniu do spowodowania wypadku,
– ubezpieczony odmówił bez uzasadnionej przyczyny poddania się badaniu w celu ustalenia zawartości w organizmie alkoholu, środków odurzających lub substancji psychotropowych.

W ciągu pierwszych trzech miesięcy świadczenie ma wysokość 90 proc. tzw. podstawy wymiaru zasiłku chorobowego (zwykle średniego wynagrodzenia z ostatnich 12 miesięcy sprzed choroby). Jedynie w razie niezdolności do pracy przypadającej w okresie ciąży albo spowodowanej wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową stanowi 100 proc. podstawy. W pozostałych przypadkach jest to 75 proc.