Dąbrowa Górnicza. Protest mieszkańców. Nie chcą odlewni żeliwa w strefie inwestycyjnej, bo ich zdaniem miały tam stanąć magazyny

Magazyny czy odlewnia?

O inwestycji Brembo Poland Manufacturing z siedzibą w Częstochowie zrobiło się głośno w ostatnich dniach, bo jak podkreślają mieszkańcy, wcześniej była mowa o tym, że na terenie strefy gospodarczej powstaną tylko hale magazynowe, a nie zakład, który będzie produkował m.in. tarcze hamulcowe, wykorzystując w całym procesie odlewnię żeliwa. Brembo wiosną tego roku kupiło działkę w strefie inwestycyjnej w Tucznawie z zamiarem rozwoju swojej linii produkcyjnej, bo główna siedziba firmy w tym mieście znajduje się przy ul. Roździeńskiego.

Już w czerwcu br. mieszkańcy Tucznawy oficjalnie zwrócili się z pytaniami do Urzędu Miejskiego w Dąbrowie Górniczej, w sprawie planów Brembo. Jeden z mieszkańców skierował kilka pytań do UM w związku z tą budową i otrzymał odpowiedź, że nie toczy się postępowanie w sprawie odlewni żeliwa, wobec czego brak jest możliwości oddziaływań środowiskowych.

Jak podkreślają mieszkańcy Tucznawy natomiast 13 października prezydent Dąbrowy Górniczej wydał z kolei decyzję WOŚ-II.6220.14.2023.AK z dnia 11.10.2023r. o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięcia pn.: „Budowa magazynu odlewów żeliwnych na terenie Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, Podstrefa Dąbrowa Górnicza, działki 13/1; 13/2 obręb Tucznawa” przewidzianego do realizacji w Dąbrowie Górniczej dz. ew.nr 13/1; 13/2 (obręb Tucznawa), gdzie inwestorem jest Brembo Poland Manufacturing Sp. z o.o z Częstochowy.

- Czy tu jest gdzieś mowa o budowie odlewni żeliwa? - pytają mieszkańcy Tucznawy.

Dąbrowian postawiło na równe nogi i utwierdziło w przekonaniu o swoich racjach obwieszczenie z 14 listopada 2023 roku, jakie wystosował prezydent miasta. Informuje w tym obwieszczeniu, że przeprowadza ocenę oddziaływania na środowisko przedsięwzięcia polegającego na zmianie funkcji, realizowanego obiektu magazynowego na odlewnię metali żelaznych na terenie KSSE w Tucznawie. Swoje uwagi i wnioski, odnośnie tego przedsięwzięcia mieszkańcy mogą zgłaszać w terminie do 14 grudnia 2023 roku w Urzędzie Miejskim w Dąbrowie Górniczej.

Lokalna społeczność przeciwna budowie odlewni żeliwa

Przeciwna budowie odlewni żeliwa w Tucznawie jest lokalna społeczność. Pisma protestacyjne w tej sprawie podpisali m.in. miejscowi druhowie OSP oraz panie z Koła Gospodyń Wiejskich. Jak podkreślają, już teraz w okresie zimowym zmagają się z zanieczyszczeniem powietrza. W dzielnicy mieszka wiele osób starszych i schorowanych, co może dodatkowo negatywnie wpłynąć na ich zdrowie.

- Mimo że z optymizmem spoglądamy na rozwój miasta, to niepokoi nas budowa takich inwestycji blisko naszego miejsca zamieszkania – podkreślają panie z KGW w Tucznawie.

Swój sprzeciw pisemnie przekazali też do Urzędu Miejskiego rodzice dzieci uczęszczających do miejscowej szkoły i przedszkola. Jak podkreślają odległość granicy inwestycji od placówki edukacyjnej to tylko 400 metrów, a od najbliższych zabudowań nieco ponad 300 metrów. To zbyt blisko, by całe przedsięwzięcie nie miało – ich zdaniem – wpływu na zdrowie i codzienne życie.

- Obawiamy się, że podobne zakłady, jak ten istniejący już w dzielnicy Ząbkowice, mogą generować problemy ze smrodem i hałasem, co zostało zgłoszone przez mieszkańców tej okolicy – podkreślają rodzice uczniów i przedszkolaków z Tucznawy.

Podpisów pod wnioskami sprzeciwu wobec tej inwestycji przybywa każdego dnia. Aktualnie jest ich kilkaset. Mieszkańcy działają także w internecie, gdzie w mediach społecznościowych powstała grupa: Nie dla odlewni żeliwa. Stop trucia dzieci i dorosłych w Dąbrowie Górniczej, zrzeszająca wszystkich, którzy są przeciwni budowie odlewni żeliwa w Tucznawie.

Mieszkańcy mają też duże obawy wobec zapisów raportu środowiskowego o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia polegającego na zmianie funkcji realizowanego obiektu magazynowego na odlewnię metali żelaznych na terenie KSSE,
przygotowanego na zlecenie inwestora. W analizie akustycznej, stanowiącej załącznik do raportu, jest napisane m.in.,. że w związku z brakiem występowania przekroczeń dopuszczalnego poziomu hałasu po realizacji inwestycji nie przewiduje się zastosowania urządzeń ochrony przed hałasem. Dodatkowo w raporcie jest napisane, że z uwagi na rodzaj, skalę i charakter planowanego przedsięwzięcia oraz aktualne zagospodarowania terenów sąsiednich nie przewiduje się istotnego wpływu na krajobraz, w szczególności planowane przedsięwzięcie nie będzie powodować pogorszenia walorów ekologicznych, estetycznych, widokowych i kulturowych. Toi zdaniem mieszkańców nie jest prawdą, bo wyrosną im za oknami dwa potężne kominy, o wysokości ponad 40 oraz ponad 30 metrów.

- Należy podkreślić, że raport środowiskowy, przygotowany na zlecenie inwestora, budzi nasze poważne obawy. Wydaje się on być napisany w sposób mający na celu jedynie potwierdzenie zgodności planowanej odlewni z normami, ignorując przy tym realne zagrożenia i obawy mieszkańców. Nie ma w nim mowy np. o potencjalnym odorze, wpływie na wartość nieruchomości czy wizualnej dominacji 43-metrowego komina w krajobrazie naszego miasta, który to komin prawdopodobnie będziemy widzieć z naszych okien – podkreśla Magdalena Przybyła, mieszkanka Tucznawy, zaangażowana w akcję protestacyjną.

Jak dodaje, pragnie wyrazić wspólnie mieszkańcami stanowczy sprzeciw wobec tego projektu.

- Uważamy, że decyzje dotyczące tak ważnych przedsięwzięć powinny być podejmowane z pełną transparentnością i uwzględnieniem głosu mieszkańców. Nasze miasto nie potrzebuje kolejnej potencjalnie uciążliwej inwestycji, która może negatywnie wpłynąć na jakość życia i środowisko. Ta inwestycja nie będzie tylko oddziaływać na Tucznawę, ale również na sąsiadujące dzielnice – dodaje.

Wysadzają skały, domy się trzęsą

Mieszkańcy Tucznawy przez dłuższy czas w listopadzie musieli także znosić głośne wybuchy na terenie placu budowy należącym do Brembo. - Domy całe się trzęsły. Część z nich popękała. To było nie do zniesienia. Kto na pozwolił? – pytają mieszkańcy Tucznawy.

Okazało się, że w ten sposób, za pomocą ładunków wybuchowych, kruszone są skały, które kolidują z pracami w terenie, a których nie da się usunąć w inny sposób. Protest dąbrowian przyniósł jednak swój skutek. Stosowanie materiałów wybuchowych zostało tymczasowo wstrzymane.

- Niwelacja terenu za pomocą materiałów wybuchowych – stosowana w strefie ekonomicznej w Tucznawie - od wielu lat jest metodą powszechną i zgodną z prawem. By jednak wyjaśnić uwagi zgłaszane przez mieszkańców dzielnicy, poprosiliśmy inwestora o wstrzymanie prac przy niwelacji terenu – informuje Piotr Purzyński, p.o. rzecznika prasowego Urzędu Miejskiego w Dąbrowie Górniczej.

Władze lokalne Dąbrowy Górniczej przekonują, że od początku miała tu stanąć odlewnia

Władze lokalne Dąbrowy Górniczej podkreślają jednak, że od początku była mowa u budowie nowoczesnej odlewni, a pierwsze informacje o takim właśnie charakterze inwestycji pojawiły się w maju tego roku, kiedy Brembo sfinalizowało zakup działki w strefie inwestycyjnej.

- Od samego początku przedstawiciele Brembo informowali, że działkę o powierzchni 17 ha w strefie ekonomicznej w Tucznawie kupują w celu budowy odlewni żeliwa. Taką też informację przekazywały media. W związku z tymi planami firma zobowiązana jest do sporządzenia raportu oddziaływania na środowisko. W decyzji środowiskowej, którą wyda miasto na podstawie tego raportu, określone zostaną wszystkie zasady prowadzenia zakładu zgodnie z prawem i przepisami ochrony środowiska – mówi Piotr Purzyński.

Zwróciliśmy się z prośbą o przedstawienie stanowiska w sprawie swojej inwestycji do Brembo, ale nie otrzymaliśmy odpowiedzi. Ponowiliśmy naszą prośbę. Kiedy tylko uzyskamy informacje od inwestora, zaprezentujemy je u nas.

Działająca w mieście od 2003 roku firma (główny zakład ma przy ul. Roździeńskiego) kupiła 17-hektarową działkę w strefie gospodarczej w Tucznawie. Przedstawiciele koncernu podkreślali wówczas, że odlewnia będzie innowacyjnym zakładem, korzystającym z nowoczesnej technologii produkcyjnej. Pierwsze odlewy planowane były w pierwszej połowie 2025 roku, a po osiągnięciu pełnej zdolności produkcyjnej, zautomatyzowany zakład miał zatrudnić ponad 100 osób. Brembo posiada swoją główną siedzibę przy ul. Roździeńskiego w Dąbrowie Górniczej, gdzie od laty inwestuje w proces produkcyjny oraz nowoczesne metody wytwarzania tarcz hamulcowych. Za nową działkę – o powierzchni niemal 17 ha – znajdującą się w strefie inwestycyjnej „Tucznawa”, spółka zaoferowała ponad 21,7 mln zł.

Brembo to firma włoska. Z taśm produkcyjnych jej dąbrowskiej fabryki zjeżdżają tarcze hamulcowe, które trafiają do aut znanych marek na całym świecie. Układy hamulcowe z elementami, które powstały w Dąbrowie Górniczej znaleźć można m.in. w Porsche, Audi, Mercedesach czy popularnych samochodach z Włoch czy Czech. Obecnie Brembo posiada w Polsce trzy zakłady produkcyjne. Oprócz fabryki w Dąbrowie, Brembo Poland działa także w Częstochowie oraz Niepołomicach.