Dni Świadomości Niewydolności Serca 2024. Serce bije na alarm – może potrzebować Twojej pomocy!

Polskie obchody Dni Świadomości NS przebiegną pod hasłem „Serce bije na alarm. Może potrzebować Twojej pomocy. Wykryj niewydolność serca”. Tegoroczna odsłona europejskiej kampanii zwraca uwagę na potrzebę dotarcia do jeszcze niezdiagnozowanych pacjentów, zwłaszcza z grup ryzyka, takich jak cukrzyca, nadciśnienie, otyłość czy wady zastawkowe serca oraz podjęcia odpowiednio wczesnych, właściwych interwencji w zakresie zmiany stylu życia oraz wdrożenia skutecznego leczenia, co będzie miało największe przełożenie na poprawę długości i jakości życia pacjentów oraz ich rokowań.

- Niewydolność serca (NS) to epidemia XXI wieku ze względu na narastającą liczbę chorych, ale również związane z nią problemy społeczne i ekonomiczne. W Polsce na niewydolność serca choruje ok. 1,2 mln osób. Niewydolność serca to zespół chorobowy w przebiegu, którego obserwujemy narastającą męczliwość, duszność oraz retencję płynów najczęściej w obrębie kończyn dolnych (tzw. obrzęki kończyn dolnych), ale również w płucach czy jamie brzusznej. Najczęstszą przyczyną NS z obniżoną frakcją wyrzutową jest uszkodzenie mięśnia sercowego w przebiegu choroby niedokrwiennej serca, wad zastawkowych czy zapalenia mięśnia sercowego. Z kolei rozwojowi NS z zachowaną frakcją wyrzutową sprzyjają takie czynniki jak nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, otyłość, migotanie przedsionków, płeć żeńska czy starszy wiek. Dlatego świadomość pacjentów jak i czujność lekarzy rodzinnych i innych specjalizacji jest kluczowa, aby wcześnie wykrywać i skutecznie leczyć niewydolność serca – podkreśla prof. Agnieszka Pawlak, przewodnicząca Asocjacji Niewydolności Serca PTK.

Wpisując się w motyw przewodni tegorocznej edycji, polska odsłona kampanii skupia się na przekazaniu kluczowej wiedzy na temat niewydolności serca, która może uratować życie tysiącom pacjentów.

Świadomość ryzyka rozwoju niewydolności serca wśród pacjentów z chorobami cywilizacyjnymi, jak cukrzyca, nadciśnienie czy choroby nerek, może uratować życie. Co istotne, aktualne możliwości leczenia niewydolności serca dają pacjentom szanse na długie życie w lepszej sprawności. Warunkiem jest postawienie diagnozy i wdrożenie terapii zgodnej z zaleceniami klinicznymi.

- Przekaz Dni Świadomości kierujemy przede wszystkim do lekarzy pierwszego kontaktu, lekarzy rodzinnych, którzy na co dzień opiekują się pacjentami z chorobami przewlekłymi. Mamy przed oczami dwa główne cele, po pierwsze poprawę jakości życia, czyli funkcjonowania pacjenta, a z drugiej poprawę jego rokowania. Jakość życia rozumiemy tutaj szeroko, przede wszystkim jako pozbycie się dokuczliwych objawów, męczliwości, duszności wysiłkowej, nawracających zaostrzeń i obrzęków. Jeżeli umożliwimy pacjentowi funkcjonowanie w jak najlepszej formie, to zyskamy u niego kredyt zaufania i dobrą współpracę. Pacjent będzie zażywał leki, ponieważ będzie widział związek przyczynowo skutkowy między stosowaniem się do konkretnych zaleceń, a poprawą jego stanu zdrowia – zaznacza prof. Paweł Rubiś, przewodniczący elekt Asocjacji Niewydolności Serca.

Na inaugurację tegorocznych obchodów Dni Świadomości Serca zagrają jedyne w Polsce gdańskie carillony na Ratuszu Głównym Miasta, 29 kwietnia (poniedziałek) o godz. 12:00. To wyjątkowe wykonanie będzie symbolem, tego jak ważne jest serce dla każdego człowieka „serce bijące jak dzwon” oraz potrzeby dbania o nie w każdym wieku.

- Obecnie mamy 4 główne filary leczenia niewydolności serca (4 grupy leków), a postępowanie terapeutyczne jest kontynuowane po wypisie pacjenta ze szpitala, dlatego tak ważna jest współpraca na linii kardiolog – lekarz rodzinny. Aż u 40% pacjentów w ciągu 60 dni od wyjścia ze szpitala występuje konieczność ponownej hospitalizacji lub innej interwencji medycznej, co zwiększa ryzyko zgonu. Dlatego kluczowa jest kontrola pacjenta w pierwszych tygodniach po leczeniu szpitalnym, jeśli to możliwe w poradni kardiologicznej, ale także w gabinecie lekarza rodzinnego. Dąży się wówczas do optymalizacji terapii i poprawy stanu zdrowia chorego - wskazuje dr Mateusz Sokolski, HFA Young Committee Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego.

Kluczowe fakty o niewydolności serca:

• Szacuje się, iż na niewydolność serca (NS) choruje w Polsce ok. 1,2 miliona osób, co stanowi ok. 3% populacji naszego kraju.
• Niewydolność serca jest najczęstszą przyczyną zgonów spośród wszystkich chorób układu krążenia! Co roku z jej powodu umiera prawie 140 000 osób2.
• Pięcioletnie przeżycie pacjenta od momentu ustalenia rozpoznania niewydolności serca wynosi niespełna 50%.
• Średnia wartość wskaźnika liczby hospitalizacji z powodu NS w Polsce w przeliczeniu na liczbę mieszkańców jest niemal 3-krotnie wyższa niż średnia dla pozostałych krajów OECD3.
• Niewydolność serca ma charakter postępujący a częstość występowania zaawansowanej NS w ostatnich latach wzrasta. Jest to spowodowane rosnącą liczbą pacjentów z NS, starzeniem się społeczeństwa oraz lepszymi efektami zarówno farmakoterapii, jak i terapii inwazyjnych chorób prowadzących do rozwoju NS, w tym głównie zawału serca.
• Niewydolność serca jest konsekwencją wielu schorzeń, w szczególności sercowo-naczyniowych tj. cukrzyca, miażdżyca, nadciśnienie tętnicze, otyłość, przebyte zawały serca czy wady zastawkowe serca. Dlatego tak ważna jest czujność lekarzy rodzinnych i specjalistów pozwalająca na podjęcie interwencji w zakresie zapobiegania rozwojowi niewydolności serca lub jej wczesnego wykrycia i skutecznego leczenia.
• Niewydolność serca może dotknąć każdego, bez względu na wiek i płeć. Najczęściej chorują osoby powyżej 60 roku życia, jednak niewydolność serca może wystąpić w każdym wieku.
• Ryzyko rozwoju niewydolności serca można zmniejszyć prowadząc zdrowy tryb życia, stosując odpowiednią dietę, pozostając aktywnym fizycznie, unikając używek oraz skutecznie lecząc choroby współistniejące.

O niewydolności serca mogą świadczyć poniższe objawy:

• duszność podczas wysiłku fizycznego, z powodu której musisz przystawać i odpoczywać, np. po wejściu na 1 piętro,
• duszność wybudzającą w nocy, która zmusza do wstania z łóżka,
• osłabienie i łatwe męczenie się,
• obrzęki kończyn dolnych, zwłaszcza sięgające powyżej kostek, które utrzymują się przez cały dzień,
• szybki przyrost masy ciała – 1,5-2 kg dziennie, zwłaszcza, jeśli występują u Ciebie także inne choroby kardiologiczne.