Podczas poniedziałkowej uroczystej gali w Teatrze Nowym im. K. Dejmka w Łodzi poznaliśmy drugiego laureata Nagrody Literackiej im. Juliana Tuwima. Rok temu była to prozaiczka Magdalena Tulli, tym razem kapituła nagrodziła za całokształt twórczości Hannę Krall, pisarkę i reportażystkę, której rozgłos przyniosła wydana w 1977 roku książka "Zdążyć przed Panem Bogiem", włączona do spisu lektur szkolnych. Będąca zapisem rozmów z Markiem Edelmanem, lekarzem i dowódcą powstania w getcie warszawskim, przełamywała de facto konwencje wywiadu. Oprócz reportaży Hanna Krall ma w dorobku także powieści: "Sublokatorka" i "Okna" (druk pierwszej w Polsce uniemożliwiła cenzura).
Galę poprowadził urodzony w Łodzi, ale związany z Krakowem poeta Bronisław Maj, przyjaciel Wisławy Szymborskiej, a po wręczeniu nagrody publiczność obejrzała m.in. Kingę Preis i Adama Nowaka (lidera zespołu Raz Dwa Trzy) w muzycznym przedstawieniu "Białoszewski '44" z Teatru Studio z Warszawie.
Nagroda Literacka im. J. Tuwima została ustanowiona rok temu, podczas obchodów jubileuszowego Roku Tuwima. Początkowo miała zostać reaktywowana Nagroda Literacka Miasta Łodzi (w kwocie 100 tys. zł), ostatecznie Nagroda Literacka im. J. Tuwima jest nagrodą Domu Literatury i wynosi 50 tys. zł. Statuetkę ponownie zaprojektowała Zofia Lisiewicz.
Podczas gali Hanna Krall wspominała swoje pierwsze spotkanie z Julianem Tuwimem:
To jest moje drugie spotkanie z Tuwimem w życiu. Pierwsze było tuż po wojnie, gdy wrócił do Polski. Przyjeżdżał wtedy do domu dziecka pod Warszawą, gdzie były sieroty, które przeżyły wojnę. Takie dzieci mają dużą wiedzę na temat życia. Zdawało się, że Tuwim bał się tej wiedzy. Omijał dzieci starsze i biegł na piętro do młodszych, które tej wiedzy nie miały. Godzinami czytał im swoje wiersze, bawił się z nimi i wydawał się być szczęśliwy. Za moje dzisiejsze spotkanie z Tuwimem jestem wdzięczna kapitule. Zwłaszcza że z Łodzią wiele mnie łączy przez innego mojego bohatera Marka Edelmana, ale to już inna historia...
Hanna Krall urodziła się w 1937 roku w Warszawie. Jej biografia naznaczona jest piętnem II wojny światowej, co też znalazło ujście w tematyce reportaży i wydawanych książek ("Dowody na istnienie", "Różowe strusie pióra"). W zbiorze "To ty jesteś Daniel" z 2001 roku pojawia się postać Teofili Reich-Ranickiej, pochodzącej z rodziny łódzkich kupców tekstylnych korespondentki Polskiej Agencji Prasowej, żony zmarłego rok temu wybitnego niemiecko-polskiego krytyka literackiego Marcela Reich-Ranickiego, który podobnie jak jego żona przeżył getto warszawskie.
Po jej teksty sięgali filmowcy: Krzysztof Kieślowski w filmie politycznym "Krótki dzień pracy" i Jan Jakub Kolski w fabule "Daleko od okna". Publikowała w "Polityce", w latach 80. pracowała jako zastępca kierownika literackiego Zespołu Filmowego "Tor".
Głównym tematem pisarstwa Krall jest, jak określił to Ryszard Kapuściński w odczycie z okazji przyznania jej Nagrody im. Samuela Lindego w Getyndzie, "los człowieka uwikłanego w okrucieństwa historii, schwytanego w jej miażdżące mechanizmy, upodlonego i unicestwianego przez nią". Sama Krall przyznaje, że pisze jedną książkę: o tym jak bardzo dobry i jak bardzo zły może być człowiek.
W 2001 roku została odznaczona Orderem Ecce Homo "za demaskację prawd pozornych oraz za popularyzację uniwersalnych wartości moralnych". Jej minipowieść "Wyjątkowo długa linia" była nominowana do Nagrody "Nike", a "Król Kier znów na wylocie" do Literackiej Nagrody Środkowoeuropejskiej "Angelus". W roku 2009 otrzymała "Dziennikarski Laur" Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich, a w tym roku Złoty Medal "Zasłużony Kulturze Gloria Artis".
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
