Katar, łzawienie oczu, swędząca skóra… Czy to alergia? Sprawdź najważniejsze informacje dla alergików

Alergia to nadwrażliwość na niektóre substancje zwane alergenami, z którymi stykamy się codziennie poprzez oddychanie, spożywanie czy kontakt ze skórą. Statystyki są niepokojące – według ekspertów aż 98 procent wszystkich diagnozowanych alergii dziecięcych to alergia na białko jaja kurzego, a obecnie odnotowuje się duże skoki w liczbie alergii w porównaniu do lat 80. XX wieku. Biała Księga Alergii wylicza, że na początku XX wieku powszechność alergii w społeczeństwie wynosiła zaledwie 1 proc., pod koniec tego samego wieku było to już 20 proc. Niestety ta liczba stale rośnie! Przyczyny upatruje się w zmianie trybu życia: jemy nieodpowiednio, żyjemy szybko, stosujemy chemiczne substancje, do tego zwiększyło się zanieczyszczenie powietrza.

Uważaj na alergeny kontaktowe!

Coraz częściej i więcej mówi się o alergenach kontaktowych. Nic dziwnego, bo znajdziemy je niemal wszędzie! Alergia kontaktowa, czyli będąca wynikiem nadwrażliwości organizmu na substancje o chemicznej masie cząsteczkowej, występuje u około 10-20 proc. dorosłych oraz u 20-30 proc. dzieci i młodzieży. – W Polsce dodatnie odczyny w testach płatkowych (podstawowa metoda diagnozowania tej choroby) stwierdzono u blisko 22 proc. uczniów szkół podstawowych oraz u 28 proc. uczniów szkół zawodowych – czytamy w serwisie PAP.

Profesor Beata Kręcisz, kierownik Kliniki Dermatologii Szpitala Zespolonego w Kielcach, zaznacza, że częstość alergicznego wyprysku kontaktowego u dzieci wyraźnie narasta i alergia może się rozpocząć już w okresie niemowlęcym.

Co może wywołać kontaktowe zmiany skórne? Nikiel, chrom, substancje zapachowe, które znajdziemy przykładowo w dezodorantach czy farbach do włosów. Sam przemysł perfumeryjny używa około 3 tysiące aromatów, a pojedyncze produkty mogą zawierać od 10 do 300 związków. Niepożądane reakcje na kosmetyki dotyczą zwykle około 10 proc. populacji i wiążą się przeważnie z ich drażniącym działaniem, natomiast reakcje alergiczne są rzadsze.

Zatkany nos i łzawienie oczu... czy to na pewno alergia?

Do typowych objawów alergii wziewnych zalicza się wodnistą wydzielinę i świąd nosa, częste i uporczywe kichanie, upośledzenie drożności nosa, zaczerwienienie i łzawienie oczu. Takie symptomy mogą być mylące, ponieważ są charakterystyczne również dla przeziębienia. Zwłaszcza że występują w okresie przesilenia, stąd często nawet osoby nieuczulone obawiają się, że dopadła je alergia. Takie myślenie nie jest błędne, ponieważ alergie mogą się ujawnić również w okresie dorosłym, kiedy jeszcze dekadę temu były przypadłością zarezerwowaną tylko dla dzieci. Pierwsze objawy alergii można było wówczas zaobserwować już we wczesnych latach, a nawet miesiącach życia.

Współcześnie mamy do czynienia z tyloma szkodliwymi substancjami, stresem i złą dietą, że alergikami mogą zostać osoby nawet po 50. roku życia. – Z powodu alergicznego nieżytu nosa cierpi w naszym kraju prawie co czwarte dziecko. Bardzo ważne jest skuteczne leczenie, bo z tej choroby się nie wyrasta – twierdzi dr Łukasz Durajski z Centrum Zdrowia Dziecka, cytowany przez portal „Nauka w Polsce” (wydawany przez Polską Agencję Prasową). Ostrzega, że wiele osób sądzi, że z tego uczulenia się wyrasta, jednak badania temu zaprzeczają, między innymi to z 2016 roku przeprowadzone przez ARIA (Alergic Rhinitis and Its Impact on Asthma) wskazujące, że po ośmiu latach większość dzieci z alergicznym nieżytem nosa nadal zmagała się z tym dokuczliwym schorzeniem.

Raport „Epidemiologia Chorób Alergicznych w Polsce” podaje, że ANN występuje w Polsce u 22,5 proc. osób, nieco częściej u dzieci. Najczęściej chorują nastolatki, alergiczny nieżyt nosa występuje u 24,6 proc. młodzieży w wieku 13-14 lat oraz wśród 23,6 proc. dzieci w wieku 6-7 lat. Choroba ta dokucza również 21 proc. dorosłych.

Jeśli do tej pory nie odnotowano żadnej reakcji alergicznej, nie oznacza to, że jest się alergoodpornym. Każdy objaw, który możemy przypisać przeziębieniu lub innym jednostkom chorobowym, należy natychmiast zwalczać poprzez zastosowanie dostępnych leków bez recepty lub metodami domowymi. Jeśli nie mijają, bezzwłocznie należy skonsultować się z lekarzem.

O tym, jak rozpoznać katar alergiczny i nie pomylić go z żadnym innym, dowiesz się ze strony: https://gazetawroclawska.pl/katar-i-zatkany-nos-lzawienie-oczu-alergia-atakuje-znienacka/ar/c14-14080133.

Brzoza – wiosenny wróg alergików

Pyłki brzozy są po alergenach pyłku traw najczęstszą przyczyną okresowego alergicznego zapalenia błony śluzowej nosa i spojówek. Na domiar złego brzoza jest pospolitym drzewem – występuje głównie w całej północno-zachodniej i centralnej Europie. Łatwo ją rozpoznać, ponieważ ma charakterystyczną białą korę.

Wczesną wiosną kwiatostany brzozy wydłużają się, stają się wiotkie i puszczają pyłki. Wystarczy lekki podmuch wiatru, by z wnętrza kwiatostanu wydostała się olbrzymia ilość pyłku: jeden kwiat brzozy wytwarza nawet ponad 20 tysięcy ziaren pyłku, a jeden kwiatostan brzozy to ponad 5 milionów ziaren pyłku (!). Wiatr może przenieść pyłki na spore odległości, szacowane na kilkaset razy większe niż wysokość drzewa. Tym bardziej alergicy powinni przebywać z daleka od brzóz.
Kiedy pyli brzoza? Wyznacznikiem jest tu pierwsza dekada kwietnia, ale należy obserwować, kiedy pojawią się pierwsze liście. W Polsce dziko rośnie aż siedem gatunków brzozy, a alergeny produkowane przez same rośliny mogą wchodzić w reakcje krzyżowe. To sprawia, że z roku na rok trudno określić, kiedy wypadnie pylenie brzozy, rośnie też liczba alergenów, dlatego też najlepiej sprawdzać komunikaty dla alergików, dostępne między innymi w kalendarzach pyleń on-line.

– W zależności od temperatury powietrza pylenia brzozy może rozpocząć się na przełomie marca i kwietnia (jak w 2014 roku) lub najpóźniej ok. 19-22 kwietnia, jak to miało miejsce w chłodnym 2013 roku. Zwykle w zachodniej i centralnej Polsce pylenie brzozy rozpoczyna się w drugim tygodniu kwietnia, a kończy w pierwszych dniach maja. W rejonach górskich oraz na Suwalszczyźnie początek pylenia brzozy jest opóźniony o kilka, kilkanaście dni. Pyłek brzozy osiąga bardzo wysokie stężenia w powietrzu atmosferycznym, zwykle przekraczające 1 tysiąc ziaren w 1 m3 powietrza, tymczasem objawy kliniczne pod postacią kichania, wodnistego kataru, świądu nosa i oczu oraz niedrożności nosa występują u osób uczulonych na alergeny pyłku brzozy już przy ekspozycji na stężenie ok. 80 ziaren w 1 m3 powietrza – informuje portal „Odetchnij spokojnie”.

Kalendarz pylenia nie tylko dla alergików

Wprawdzie wspomniany kalendarz zawiera informacje przydatne dla alergików, ale powinna z nich korzystać każda osoba, której zależy na własnym zdrowiu. Dlaczego? Ponieważ jeśli pojawią się u nas nietypowe symptomy, będzie łatwiej zdiagnozować, czy jest to wynik działania alergenu, czy czasem zwykłe osłabienie organizmu na przykład w przypadku przeziębienia.

Ewa Czarnobilska, kierownik Centrum Alergologii Klinicznej i Środowiskowej Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie, ostrzega, że w przypadku uczulenia na pyłki znaczenie ma nie tylko monitorowanie co kiedy pyli, ale również dieta, a konkretnie spożywanie owoców i warzyw.

– Uczulenie na pyłek roślin to w Europie jedna z najczęstszych przyczyn chorób alergicznych. Co ciekawe, może też bezpośrednio wywołać alergię pokarmową. Jest to związane z obecnością tych samych alergenów w pyłkach roślin oraz w niektórych warzywach i owocach. To tak zwana reakcja krzyżowa – wyjaśnia na łamach serwisu „Nauka w Polsce”. Oznacza to, że osoby uczulone na przykład na pyłek brzozy mogą odnotować u siebie objawy alergii po zjedzeniu jabłka (drapanie w gardle, obrzęk języka, czy nawet duszność). Alergolog zaznacza, że co trzecia osoba z alergią pyłkową będzie mieć objawy reakcji krzyżowej.

Zatem korzystanie wyłącznie z kalendarza pylenia i monitorowanie bieżących komunikatów dla alergików nie przyniesie pełnej ulgi i nie pomoże w stu procentach uchronić się przed alergenami, ale w ten sposób możemy ograniczyć intensywność objawów. – Leczenie alergii powinno odbywać się przede wszystkim na drodze farmakoterapii pod ścisłym nadzorem lekarza. Obecnie w tym celu stosuje się środki przeciwhistaminowe. Preparaty tego typu hamują wydzielanie mediatorów stanu zapalnego, dzięki czemu symptomy alergii, takie jak wodnisty katar, obrzęk i zaczerwienienie śluzówki, stopniowo ustępują, znacząco polepszając samopoczucie chorego – czytamy na stronie http://www.alergia-allegra.pl/kalendarz.html.

Coraz więcej osób cierpi na alergię, tym bardziej podstawowe informacje dla alergików powinny być ogólnodostępne. Zwłaszcza te dotyczące pylenia roślin takich jak brzozy i sposobów radzenia sobie z uciążliwymi dolegliwościami. Dzięki temu nie tylko osoby uczulone mogą sobie ułatwić codzienne funkcjonowanie. Nie ukrywajmy – objawy alergii mogą uprzykrzyć życie, dlatego wiedzę warto promować i propagować, szczególnie że każdy z nas jest narażony na pojawienie się alergii w przyszłości.

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Źródła:
- https://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/alergie/co-pyli-w-czerwcu-jakie-pylki-wywoluja-alergie-w-czerwcu-aa-Ssf8-hPof-2mo9.html
- https://www.rp.pl/Zdrowie/180319586-Kiedy-pyli-brzoza-czyli-wazne-komunikaty-dla-alergikow.html
- https://dziennikzachodni.pl/alergia-piec-prawd-o-alergii-ktorych-nie-znasz-myslisz-ze-jestes-przeziebiony-a-to-alergia-wideo/ar/c14-12836102
- http://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news,77033,ekspert-prawie-co-czwarte-dziecko-cierpi-z-powodu-alergicznego-niezytu-nosa
- http://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news,29520,alergolog-ostrzega-osoby-uczulone-na-pylki-przed-reakcja-krzyzowa-na
- https://gazetawroclawska.pl/katar-i-zatkany-nos-lzawienie-oczu-alergia-atakuje-znienacka/ar/c14-14080133
- https://gloswielkopolski.pl/kalendarz-pylen-i-pomocne-informacje-dla-alergikow/ar/c14-14082803
- https://www.odetchnijspokojnie.pl/co-i-kiedy-pyli/
- http://www.alergia-allegra.pl/kalendarz.html
- https://zdrowie.pap.pl/srodowisko/alergia-kontaktowa-co-nas-uczula