Koniec czerwcowej pułapki emerytalnej. Występując o emeryturę w czerwcu, nie stracisz

Na czym polega czerwcowa pułapka emerytalna? Przyczyną jest mechanizm, w oparciu o który ZUS wylicza świadczenie. Mechanizm ten opiera się o roczną i kwartalną waloryzację składek emerytalnych (nie mylić z waloryzacją emerytur!). Czerwiec to bowiem wyjątkowy miesiąc, w którym zebrany przez lata na koncie ZUS kapitał emerytalny powiększany jest jedynie o wskaźnik waloryzacji rocznej składek. W pozostałych miesiącach dodatkowo dochodzi jeszcze wskaźnik waloryzacji kwartalnej. Różnica jest znaczna i może sięgnąć kilkaset złotych miesięcznie.

Trzeba jednak przyznać, ze ZUS lojalnie ostrzegał przed występowaniem z wnioskiem o emeryturę w czerwcu. Mimo to co roku kilka tysięcy osób nie przejmowało się ostrzeżeniami (albo nie było ich świadomymi) i w efekcie otrzymywało już do końca życia niższą emeryturę. Było to tak dziwaczne, że od lat wiele środowisk podejmowało starania o zmianę przepisów. Krążyły pisma wsparte licznymi argumentami, a ministerstwo pracy odpowiadało równie obszernie, znajdując zawsze powody, aby niczego nie zmieniać.

Ministerstwo pracy uparcie tłumaczyło, że w przypadku ustalania emerytury w czerwcu danego roku, kwota składek poddana ostatniej waloryzacji rocznej nie może podlegać dodatkowym waloryzacjom kwartalnym, gdyż została już zwaloryzowana rocznie za poprzedni rok od dnia 1 czerwca bieżącego roku.

Aby okazało się, że jednak jest to możliwe, trzeba było dopiero pandemii. W minionym roku pułapka czerwcowa została zlikwidowana jednym przepisem w ramach tarczy antykryzysowej. Było to rozwiązanie tymczasowe, a w tym roku powinno zostać wprowadzone już na stałe, w ramach znowelizowanej ustawy emerytalnej.

Ma ono polegać na tym, że przy ustalaniu emerytur w czerwcu waloryzacja składek będzie dokonywana w taki sam sposób, jak w maju, jeśli okaże się to korzystniejsze dla ubezpieczonego.

Innymi słowy, osoba, która w czerwcu osiągnie wiek emerytalny, nie musi już czekać do lipca lub sierpnia z wnioskiem do ZUS o emeryturę. Nie straci, jeśli wystąpi o nią już w czerwcu.

Przypomnijmy jeszcze, na czym polega waloryzacja składek. Polega ona na pomnożeniu zgromadzonych na koncie ubezpieczonego w ZUS składek na ubezpieczenie emerytalne przez wskaźnik waloryzacji. Waloryzacji podlega kwota składek zewidencjonowanych na dzień 31 stycznia roku, za który jest przeprowadzana, powiększona o kwoty z tytułu wcześniejszych waloryzacji. Waloryzacja składek przeprowadzana jest corocznie, od dnia 1 czerwca każdego roku.

Roczny wskaźnik waloryzacji składek zależy od wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem w roku kalendarzowym poprzedzającym termin waloryzacji w stosunku do poprzedniego roku (w przypadku wskaźnika kwartalnego brane są pod uwagę ceny kwartalne). Drugim czynnikiem, od którego zależy wskaźnik waloryzacji, jest tzw. realny przypis składek w roku kalendarzowym poprzedzającym termin waloryzacji, który z kolei jest pochodną m.in. wzrostu płac i liczby ubezpieczonych. Innymi słowy, wskaźnik waloryzacji składek emerytalnych zależy nie tylko od stopy inflacji, ale także od sumy wpłaconych składek przez wszystkich zobowiązanych do tego ubezpieczonych pracowników.

Wskaźniki waloryzacji składek na ubezpieczenie emerytalne są ogłaszane do 25 maja każdego roku przez ministra pracy. Przez ostatnie lata były one wysokie, rzędu 7 - 9 procent na koncie podstawowym ZUS.