Prezentowana mapa zatytułowana "II Rzeczpospolita 1918-1939" w rzeczywistości powinna mieć cezurę lat 1922 (1923)-1938. Dla przejrzystości mapy zrezygnowano z zaznaczania wszystkich zmian granic, terenów plebiscytowych, zmian frontu polsko-sowieckiego, czy też linii demarkacyjnych generała Focha i lorda Curzona z pierwszych lat powojennych, wydaje się to jednak w tym przypadku uzasadnione.
Mapa wydana będzie przez firmę "Pergamena" ("wydawnictwo w starym stylu") wzorem dawnych opracowań kartograficznych jest bogato ilustrowana. Zawiera m. in. godło Rzeczypospolitej, herby wszystkich 16 województw, ilustracje związane z najważniejszymi wydarzeniami patriotycznymi (Powstaniem Wielkopolskim, Powstaniami Śląskimi, Bitwą Warszawską i Obroną Lwowa), wizerunki kilkunastu wybitnych postaci ze sfery polityki i kultury, a także niepełny tekst (brakuje dwóch zwrotek) "Roty" Marii Konopnickiej - pieśni (1908) kontrkandydującej po wojnie do roli hymnu narodowego.
Państwo polskie po zakończeniu I wojny światowej rodziło się w procesie nagłego, ponownego scalania trzech wielkich obszarów, pozostających przez 123 lata pod zaborami mocarstw europejskich - Prus, Rosji i Austro-Węgier. Po wojnie mocarstwa zwycięskie zgodnie popierały konieczność istnienia niepodległego państwa polskiego, ale już problem granic był dla nich kwestią raczej drugorzędną, wynikającą z aktualnej sytuacji politycznej. Granice II Rzeczpospolitej kształtowały się przez kilka lat i były wynikiem wojen, powstań oraz plebiscytów, a ostatecznie rozstrzygnięć traktatowych i międzysojuszniczych. Formowanie terytorium państwa polskiego i jej granic rozpoczęte pod koniec 1918 roku trwało zasadniczo do 1922 roku. Pierwsze decyzje przyszłych granic zapadły podczas konferencji pokojowej w 1919 roku w Wersalu pod Paryżem. Granicę zachodnią ustalił traktat pokojowy z Niemcami 28 czerwca 1919 roku. Także granica północna ustalona została w traktacie pokojowym. Natomiast ostateczny przebieg granicy wschodniej II RP został zatwierdzony przez organ wykonawczy traktatu wersalskiego - Radę Ambasadorów - dopiero 15 marca 1923 roku. Tak ustalone terytorium II RP okazało się trwałe przez kilkanaście lat, aż do października 1938 roku, kiedy to do obszaru kraju włączone zostało Zaolzie. Obszar odrodzonej Polski stanowił 52 % terytorium I Rzeczpospolitej w granicach sprzed 1772 roku.
St. kustosz Mirosław Jaskulski
Muzeum Miasta Łodzi
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
