Olgierd Annusewicz: Papież nie pojedna Polaków, bo jest zaangażowany politycznie

Premier Beata Szydło podąża za papieżem: jest w tłumie pod oknem papieskim w Krakowie, jest z mężem w pierwszym szeregu na Jasnej Górze, czeka na Franciszka pod bramą Auschwitz. Dobrze rozegrane marketingowo...
Premier Szydło pozycjonuje się jako normalna Polka, która tak jak inni pielgrzymi czeka pod oknem na Franciszkańskiej. Niektórzy to będą krytykować, jako sztuczne, ale na pewno wielu osobom taka postawa może się podobać.

Oceńmy wizytę papieża w kategoriach politycznych. Jak to, co mówi Franciszek w palących kwestiach, na przykład w sprawie imigrantów, ma się do tego, co sądzą i mówią politycy partii rządzącej. Jego słowa muszą być niewygodne dla Jarosława Kaczyńskiego.
To jest najsłabszy punkt tej wizyty z punktu widzenia PiS. Gdzieś słyszałem, jakoby Jarosław Kaczyski skomentował prywatnie, że wypowiedzi Franciszka przypominają mu to, co można wyczytać w „Gazecie Wyborczej”... To, co mówi papież, jest dla PiS problemem, bo na pewno jest duża różnica w sprawie uchodźców. Ale proszę zwrócić uwagę, że tak naprawdę PiS się do tej kwestii w ogóle teraz nie odnosi. Przyjęto w PiS strategię, słuszną, że partia odnosi się do wizyty Franciszka jako do wydarzenia religijnego, kulturowego, a nie politycznego. I są w tym bardzo konsekwentni.

A może słowa Franciszka będą miały jakiś wpływ na sumienia polityków partii rządzącej w tych kwestiach, w których nie zgadzają się z myślą papieża?
Nie jestem analitykiem sumień, ale nie wydaje mi się. Politycy PiS będą wybierać z wypowiedzi Franciszka fragmenty, które będą dla nich istotne. Przeciwnicy będą robili dokładnie to samo, na pewno to wydarzenie będzie traktowane instrumentalnie. Można się oburzać, ale trzeba pamiętać, że tak właśnie się to robi w polityce.

Słyszał Pan jakąkolwiek wypowiedź Franciszka, która może realnie coś zmienić w polskiej polityce?
Papież w Polsce wyraża się na tyle dyplomatycznie, że takiego zdecydowanego cytatu nie ma. Ale gdybym dzisiaj był doradcą którejkolwiek partii opozycyjnej, to dokładnie bym spisywał, co papież Franciszek mówi i przygotowywał interpretacje, ale dobrałbym taki zestaw cytatów, które stoją w sprzeczności z tym, co mówi PiS.

Czyli szykowałby się Pan na wojnę... Pielgrzymki, a potem śmierć Jana Pawła II były takimi momentami, kiedy dużo w Polsce mówiono o pojednaniu, wyciszeniu emocji, także tych politycznych. Teraz tego nie ma, dlaczego?
To wynika z pontyfikatu Franciszka. Jest on zaangażowany politycznie we współczesne problemy. Franciszek bardzo odważnie wypowiada się w zasadzie na wszystkie tematy. Gdyby chcieć porównać polityczną myśl Franciszka do polskiej sceny politycznej, to pewnie jest mu dużo bliżej do PO, a w niektórych kwestiach do partii skrajnie lewicowych, takich jak Razem, a dużo dalej jest od PiS. Gdyby przyjechał Benedykt XVI, specjalnie nie byłoby pola, żeby wytaczać działa. Ale ponieważ Franciszek jest papieżem, który - jak na realia Kościoła - ma liberalne, a wręcz lewicowe poglądy społeczne, to siłą rzeczy występuje polityczno-ideologiczna dziura pomiędzy tym, co mówi Ojciec Święty, a tym, co mówi PiS. Na miejscu opozycji próbowałbym te różnice wykorzystać. Proszę zwrócić uwagę na mechanizm polegający na atakowaniu PiS cytatami z Lecha Kaczyńskiego, które stoją w sprzeczności z działaniami partii kierowanej przez jego brata. Po co? Żeby nie mówić wyborcom PiS, że ich politycy zachowują się niezgodnie z tym, co mówią autorytety drugiej strony, tylko w sprzeczności z tym, co mówią ich autorytety. W tym sensie postać Franciszka może być bardzo opozycji przydatna.