Wielkanoc: Triduum Paschalne w kościele katolickim rozpoczyna się w Wielki Czwartek. Jaki ma przebieg?

Triduum Paschalne w Wielkim Tygodniu

Szczególnym dniami dla katolików w Wielkim Tygodniu jest Triduum Paschalne.

- Jest to okres mający uwidocznić najbardziej dynamiczny czas w życiu Chrystusa i Kościoła, trwający tylko trzy dni od Ostatniej Wieczerzy do Zmartwychwstania – wyjaśnia ks. dr Andrzej Blewiński, proboszcz parafii Matki Boskiej Dobrej Rady w Zgierzu. - Wtedy Jezus po nocnej modlitwie w Ogrodzie Oliwnym został zdradzony przez Judasza, pojmany, oskarżony, podstawiony przed Poncjuszem Piłatem i skazany na śmierć przez ukrzyżowanie. Na ten czas przypada też Droga Krzyżowa, śmierć na krzyżu.. Tych klika następujących po sobie dni nacechowany jest ogromną ekspresją i dynamiką wydarzeń. Te trzy dni składające się na Triduum Paschalne to najważniejszy czas w historii Kościoła. W tym okresie jest uobecnianie wszystko co wydarzyło się w Jerozolimie przed dwoma tysiącami lat.

Wielki Czwartek

Wielki Czwartek to dzień w którym Jezus ustanowił sakrament kapłaństwa i eucharystii. O godzinie godz. 10 w łódzkiej archikatedrze sprawowana Msza Krzyżma podczas której biskup święci olej krzyżma i olej chorych. Olej krzyżma służy do namaszczania w trakcie sprawowania sakramentów: chrztu, bierzmowania, święceń kapłańskich. Olej chorych używany jest podczas posługi kapłana wśród chorych. Msza Krzyżma gromadzi kapłanów wokół biskupa, co stanowi znak jedności całego prezbiterium diecezjalnego.. W czasie tej liturgii duchowni odnawiają przyrzeczenia kapłańskie, które składali w dniu swoich święceń.

Natomiast o godzinie 18 abp Grzegorz Ryś będzie przewodniczył Mszy Świętej Wieczerzy Pańskiej. Podczas niej będzie miał miejsce obrzęd tzw. mandatum. Tak jak w roku ubiegłym metropolita łódzki obmyje i ucałuje nogi obecnym na mszy wiernym, którzy wyrażą taką wolę. Po hymnie „Chwała na wysokości Bogu” milkną organy, dzwony, dzwonki, rozlega się dźwięk drewnianych kołatek. Organy odezwą się dopiero trakcie obrzędów Wigilii Paschalnej. Na zakończenie celebry Najświętszy Sakrament przenoszony jest do kaplicy przechowania, zwanej też dawniej ciemnicą. Zwykle znajduje się ona w bocznym ołtarzu, kaplicy. Czyni się to na pamiątkę uwięzienia Pana Jezusa. Do kaplicy przeniesienia wierni udają się na adorację i osobistą modlitwę. Następnie obnaża się ołtarz, zdejmuje obrusy, tabernakulum pozostaje puste, wygasza się również wieczną lampkę, która sygnalizuje obecność konsekrowanej Hostii. Wszystko to ma być symbolem opuszczenia Chrystusa przez najbliższych i rozebrania Go z szat podczas Męki.

Wielki Piątek

Wielki Piątek jest jedynym dniem w Kościele, kiedy nie odprawia się mszy świętej. Ma miejsce liturgia Męki Pańskiej. W bazylice archikatedralnej rozpoczyna się o godzinie 18.00. Liturgia Wielkiego Piątku gromadzi zawsze w kościołach rzesze ludzi. Zaczyna się w ten sposób, że ksiądz - celebrans podchodzi do ołtarza i pada na twarz. Leży tam krzyżem na znak uniżenia: Czymże jestem Panie przed twoim obliczem, prochem i niczem...Potem odbywa się liturgia słowa. Czyta się List do Hebrajczyków, Ewangelię opisującą Mękę Pańską. Następnie ma miejsce bardzo rozbudowana modlitwa powszechna.

Drugą część Wielkopiątkowej liturgii, stanowi adoracja krzyża. Wtedy ksiądz odsłania jedno ramię krzyża, zasłoniętego fioletowym materiałem od piątej niedzieli Wielkiego Postu. I śpiewa trzykrotnie: Oto drzewo krzyża na którym zawisło zbawienie świata. Potem zdejmuje całą zasłonę z krzyża, ukazuje go wiernym i wtedy następuje adoracja. Każdy może do niego podejść i ucałować. To jest główny element Wielkopiątkowej Liturgii. Od liturgii Wielkopiątkowej do rozpoczęcia Wigilii Paschalnej krzyż odbiera cześć równą Najświętszemu Sakramentowi.

W Wielki Piątek katolików obowiązuje post ścisły

Potem rozdawana jest komunia święta, ale że nie odbywa się tego dnia msza św., więc wierni dostają wcześniej konsekrowaną hostię. Po zakończeniu liturgii Męki Pańskiej przenosi się Najświętszy Sakrament w monstrancji do Pańskiego Grobu. Wtedy wierni adorują Najświętszy Sakrament śpiewając smutne, pasyjne pieśni. Warto wiedzieć, że w Wielki Piątek zbiera się wśród wiernych w kościołach ofiary, które są potem przeznaczone na pomoc chrześcijanom mieszkającym w Ziemi Świętej. W Wielki Piątek katolików obowiązuje post ścisły. A więc powinno się zjeść tego dnia trzy razy posiłek, przy czym jeden do syta.

Wielka Sobota

W polskiej tradycji Wielka Sobota rozpoczyna się w kościołach świeceniem pokarmów na stół wielkanocny. Ale najważniejsze wydarzenia wielkosobotnie mają miejsce wieczorem. Wtedy wierni przychodzą do kościołów by wziąć udział w Wigilii Paschalnej.

Nabożeństwo rozpoczyna się po zmierzchu przed kościołem tzw. liturgią światła. Pali się ognisko, błogosławi ogień od którego zapala paschał, symbol Światłości Chrystusa, która rozświetla ludzkie życie. Ta pierwsza część nabożeństwa kończy się odśpiewaniem bardzo uroczystego orędzia wielkanocnego. Potem następuje tzw. liturgia słowa. Czytania Starego i Nowego Testamentu przypominają całą historię zbawienia od stworzenia świata aż do zmartwychwstania Jezusa. Potem rozbrzmiewa hymn „Chwała na wysokości Bogu”. Wtedy rozbrzmiewają wszystkie dzwony i dzwonki, które zamilkły w Wielki Czwartek. Wierni odśpiewują też uroczyste Alleluja. Liturgia chrzcielna stanowi trzecią część nabożeństwa. Składają się na nią między innymi litania do Wszystkich Świętych, błogosławieństwo wody chrzcielnej, odnowienie przyrzeczeń chrztu. Obrzęd kończy pokropienie ludu wodą święconą. W łódzkiej katedrze Wigilia Paschalna rozpocznie się o godzinie 21.00 i zakończy się procesją rezurekcyjną. Wszystkim tym uroczystościom Triduum Pschalnego w archikatedrze będzie przewodniczył abp. Ryś.