Wszystkie odcienie przemocy. Czy potrafisz je rozpoznać? | Otwórz się na pomoc: Przemoc

Fizyczna agresja, która pierwsza przychodzi nam do głowy, gdy myślimy o przemocy, to dopiero początek obszernego katalogu rodzajów tego zjawiska. Przemoc przyjmuje różne formy, a jej ofiarą może stać się każdy. Z przemocą możemy zetknąć się praktycznie wszędzie – w każdym środowisku. Im dłużej tolerujemy przejawy przemocy wokół nas, tym bardziej będzie się ona nasilać. Dlatego trzeba powiedzieć przemocy STOP. I wprowadzić zero tolerancji dla zachowań przemocowych w naszym otoczeniu.
Na początek jednak należy odpowiedzieć sobie na podstawowe pytanie: CZYM WŁAŚCIWIE JEST PRZEMOC?

Przemoc to sytuacja, w której sprawca przemocy narusza nietykalność i dobrostan psychiczny lub fizyczny swojej ofiary, wykorzystując swoją przewagę wynikającą z siły fizycznej, pozycji społecznej, ekonomicznej czy stosunku zależności. Przemoc przybiera różne formy i ma mnóstwo odcieni.

W wielu sytuacjach przemocowych różne jej formy nakładają się na siebie i przenikają; czasem trudno precyzyjnie zdefiniować, jaki rodzaj przemocy dotyka daną ofiarę. Warto jednak zapoznać się z typami przemocy, aby móc skuteczniej zauważać ją w naszym otoczeniu. Na kolejnych stronach naszego dodatku pochylamy się
nad najbardziej rozpowszechnionymi i niebezpiecznymi formami przemocy.

Przemocy możemy doświadczyć wszędzie: w szkole, miejscu pracy czy na ulicy. Dochodzi do niej równieżw rodzinie. – Przemoc w rodzinach nadal istnieje, zmienia się jedynie jej obraz. Kiedyś więcej słyszeliśmy o przemocy fizycznej, teraz więcej o psychicznej. Prawdopodobnie wynika to z faktu coraz większej świadomości na temat konsekwencji.

Być może jest tak, że znając je, sprawcy przemocy bardziej dbają o nieujawnianie tego faktu. Częściej też rozpoznajemy zaniedbanie. To także forma przemocy. Niegdyś zupełnie odstawiona na boczny tor, raczej nikt się nad nią nie pochylał. Dziś wiemy, że brak zainteresowania ze strony rodziców może skutkować traumą relacyjną, a co za tym idzie, silnymi powikłaniami psychicznymi – komentuje Maja Pisarek, psycholog.

Jej ofiarą najczęściej padają najsłabsi: fizycznie, psychicznie oraz osoby najuboższe i najmniej zaradne. Nie jest to jednak regułą. Decydujący jest stosunek podległości i brak równowagi między stronami. Osoba na pozór zaradna, odnosząca sukcesy i dobrze funkcjonująca w społeczeństwie, może jednocześnie być ofiarą przemocy – na przykład ekonomicznej czy psychicznej – w swojej rodzinie. Może również zdarzyć się tak, że ofiara jest jednocześnie sprawcą przemocy. Przykładem może być dość stereotypowa sytuacja, w które bita i poniżana przez mężczyznę kobieta kanalizuje swój strach i inne negatywne emocje, przenosząc je na dzieci.

Wreszcie nie wolno zapominać, że przemoc jest zjawiskiem społecznym. Każdy z nas w jakimś momencie swojego życia styka się z przemocą. W najlepszym wypadku jako świadek, w najgorszym jako ofiara. Przemoc wkracza w nasze życie bardzo wcześnie – jej ofiarą padają nawet niemowlęta, a kilkulatkowie bywają sprawcami przemocy rówieśniczej w szkole czy nawet już w przedszkolu.
Właśnie przemocy wśród nieletnich poświęcamy najwięcej uwagi w naszym dodatku. Bo to dzieci są z jednej strony najbardziej narażone na negatywne skutki zachowań przemocowych, a z drugiej strony, jako najbardziej podatne na przemocowe wzorce zachowań, mogą dość szybko z ofiar przerodzić się w okrutnych sprawców. Nauczmy się rozpoznawać przejawy przemocy, również te nieoczywiste, i reagować na nie. To nasza wspólna społeczna odpowiedzialność.