Podłódzkie gminy na czele tabeli. Dziennikowa Liga Gmin Wiejskich Województwa Łódzkiego 2010

Gmin wiejskich w województwie łódzkim jest 134, ale tradycyjnie nie uwzględniliśmy najbogatszej gminy w kraju - Kleszczowa, który sukces zawdzięcza astronomicznym podatkom płaconym przez bełchatowską kopalnię.

Tegoroczne notowanie DLG jest szczególne - w niedzielę wyborcy dadzą gospodarzom gmin mandat na kolejną kadencję lub odsuną od władzy. Żeby lepiej podsumować sytuację w gminach, do opracowania rankingu użyliśmy danych z lat 2007-2009. W rankingu przodują gminy z okolic Łodzi, Piotrkowa, Bełchatowa i Łowicza.

Sprawdź wyniki gmin wiejskich województwa łódzkiego

Na pierwszym miejscu, tak jak przed rokiem, uplasował się podłódzki Andrespol - gmina, która w ostatnich latach bardzo się zmieniła. W rankingu obejmującym dane z 2006 r. Andrespol zajął dopiero 11. pozycję. Ten awans to przede wszystkim efekt inwestycji. Przekonać mogą się o tym kierowcy, którzy przekraczają wschodnie granice Łodzi. Nagle droga staje się gładka, po bokach pojawiają się chodniki i ścieżki rowerowe.

- Inwestycje się opłacają, bo unowocześniona infrastruktura i relatywnie niskie podatki przyciągają nowych mieszkańców i nowy biznes - mówi Urszula Stoszek, skarbnik gminy. - Z funduszy unijnych budujemy kanalizację sanitarną. Sporą część przeznaczamy na wsparcie najmłodszych. Dzięki pieniądzom z UE rozbudowaliśmy przedszkole w Andrespolu i sale gimnastyczne w Justyno-wie i Wiśniowej Górze.

Władze Andrespola oszczędnie gospodarują pieniędzmi swoich mieszkańców. To tu w latach 2007-2009 wydatki na administrację były najmniejsze. - Podwyżki w urzędzie są na poziomie inflacji, oszczędnie gospodarujemy wyposażeniem i materiałami biurowymi. Nie było także renowacji urzędu - mówi Urszula Stoszek.

Drugi w zestawieniu Szczerców swój sukces zawdzięcza bełchatowskiej kopalni, która płaci gminie duże podatki. Dlatego Szczerców jest jedną z najbogatszych gmin w regionie (2. miejsce wśród gmin wiejskich po Rząśni z pow. pajęczańskiego, na terenie której także znajduje się bełchatowska odkrywka).

Władze Szczercowa doskonale wykorzystują koniunkturę. Przy zerowym zadłużeniu kanalizują gminę, rozbudowują oczyszczalnię, budują drogi, przedszkole i Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej. Jednocześnie gmina coraz skuteczniej sięga po pieniądze z UE.

- W latach 2007-2010 pozyskaliśmy ok. 13 mln zł. Chcemy wybudować dwie sale gimnastyczne, dom kultury. Na te pomysły też chcemy pozyskać pieniądze z UE. Jeśli do kilkunastu milionów z kopalni dołoży się fundusze unijne, to łatwiej robi się inwestycje - mówi wójt Włodzimierz Strzelczyk.

Na 3. miejscu naszej Ligi znalazła się podpiotrkowska Grabica. To tu padł rekord gminnych inwestycji w przeliczeniu na mieszkańca. - Wybudowaliśmy oczyszczalnię. W ubiegłym roku wyremontowaliśmy 6 km dróg. Wspieramy się funduszami unijnymi, ale w większości inwestycje pokrywane są z naszych pieniędzy i każdą złotówkę oglądamy dokładnie - mówi wójt Edwarda Wójcik. - 40 proc. budżetu to dochody własne. Nie bez znaczenia są tu podatki płacone przez duże firmy działające na naszym terenie, jak centrum logistyczne Poland Central i Centrum Piłkarskie Ptak.

Koniec tabeli od lat okupują gminy z pow.: kutnowskiego, łęczyckiego i poddębickiego.
Największą bolączką 130. na liście Daszyny (pow. kutnowski) jest olbrzymie bezrobocie. Do 2009 r. gminie nie udało się wyciągnąć pieniędzy z UE.

- Ciągle borykamy się ze spuścizną PRL. Ogromne bezrobocie to efekt upadku PGR-ów- mówi Zbigniew Wojtera, wójt Daszyny. - Po ich likwidacji ludzie zostali bez pracy. Planujemy ściągnięcie inwestorów.

Za Daszyną znalazł się Zadzim (pow. poddębicki). Kiepski wynik tej gminy to przede wszystkim wynik monstrualnego zadłużenia. Na plus władzom trzeba zaliczyć inwestycje na drogach. W ciągu 10 lat postało ich ponad 80 km.

- Chcąc inwestować, musimy się zadłużać - tłumaczy wójt Włodzimierz Owczarek. - Żeby korzystać z pieniędzy z zewnątrz, trzeba mieć tzw. wkład własny. Można robić duże inwestycje lub funkcjonować bez długów i realizować tylko małe zadania. Nas to nie interesuje. W tym roku wydaliśmy ponad 3 mln zł na drogę, ale Unia zwróci nam 2,4 mln zł i kwota ta zejdzie nam z zadłużenia. Zadłużając się, zdobyliśmy tylko w tej kadencji 15 mln zł z zewnątrz. Nie wydajemy pieniędzy na konsumpcję, tylko na inwestycje.

Dużym zaskoczeniem jest gwałtowny spadek gminy Bedlno, w pow. kutnowskim. Z 60. miejsca w rankingu za rok 2006 gmina spadła na przedostatnią pozycję. Bedlno dołują wysokie bezrobocie, najwyższe wśród gmin wiejskich wydatki na administrację i bardzo niskie nakłady na ochronę środowiska. - Nie robiliśmy kanalizacji ani oczyszczalni - przyznaje Jacek Gasik, sekretarz gminy Bedlno. - Te zadania dopiero przed nami. Robiliśmy przede wszystkim drogi. Gmina nie jest zadłużona - podkreśla Gasik.

Ostatni jest Oporów (pow. kutnowski). Tu podobnie jak w Daszynie i Bedlnie trudno pracę, władza nie skąpi za to na swoje utrzymanie. Gmina nie potrafi zabiegać o pieniądze z UE. Na plus trzeba zapisać gminne inwestycje.

- Skończyliśmy budowę szkoły, robiliśmy oczyszczalnię. Kończymy opracowanie studium przestrzennego, co pozwoli zrealizować inwestycję budowy farmy 30 wiatraków. Będą pieniądze dla rolników i dla gminy - komentuje Stanisław Kozanecki, sekretarz gminy Oporów.

wsp.: kj, tyka, greg, just, dag, kk

Dziękujemy Łódzkiemu Urzędowi Statystycznemu za pomoc w opracowaniu rankingu

Jak ocenialiśmy

Każdą gminę ocenialiśmy w 10 kategoriach:

1. Bezrobocia 2. Wydatków na administrację publiczną 3. Powierzchni mieszkań oddanych do użytkowania 4. Liczby firm (REGON) 5. Dochodów własnych gmin 6. Wydatków majątkowych z budżetów gmin 7. Wydatków na gosp. komunalną i ochr. środowiska 8. Nakładów poczynionych przez firmy (zatrudniające pow. 50 pracowników) 9. Środków z UE 10. Zadłużenia gmin.

Dane z kategorii 2 - 9 odnieśliśmy do liczby mieszkańców gminy, wg faktycznego miejsca zamieszkania. W przypadku bezrobocia (kat. 1) liczbę bezrobotnych odnieśliśmy do 100 osób w wieku produkcyjnym (15 - 59 lat kobiety, 15 - 64 lata mężczyźni).

Ostatnia kategoria (nr 10) to procent zadłużenia gmin, liczony jako stosunek zobowiązań ogółem do dochodów budżetu (bez pożyczek zaciągniętych w związku ze środkami określonymi w umowie zawartej z podmiotem dysponującym funduszami strukturalnymi lub Funduszem Spójności UE, a także emitowanych w tym celu papierów wartościowych).

Dane dotyczące pierwszych 8 kategorii pochodzą z GUS, dane dotyczące pieniędzy unijnych uzyskaliśmy w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego (dotyczą łącznie lat 2004-2009), a informacje o zadłużeniu gmin z Regionalnej Izby Obrachunkowej. Wskaźniki bezrobocia (kat. 1), REGON (kat. 4) i zadłużenia (kat. 10) dotyczą stanu na dzień 31.12.2009 r. Kategorie: 2, 3, 5, 6, 7 i 8 dotyczą łącznie lat 2007-2009.

Metoda punktowania

W każdej kategorii gmina najlepsza dostawała sto pkt, ostatnia - zero. Pozostałe gminy uzyskały wartości proporcjonalne z przedziału od 0 do100, w zależności od natężenia ich wskaźnika. Łączna ocena gmin zależy od sumy punktów uzyskanych we wszystkich kategoriach, podzielonej przez 10. W kat. nr 2 ''wyd. na administrację'' gmina, która wy-dała najwięcej dostała 0 pkt, a, która wydała najmniej - 100.a