Unikatowy sztandar Solidarności z Polmerino trafi do Białej Fabryki

- Sztandar trafi w marcu do Muzeum Włókiennictwa w Łodzi, w którym znajdują się podobne sztandary, ale zakładowe, natomiast nasz jest sztandarem zakładowej „Solidarności”, dlatego jest wyjątkowy - mówią Jerzy Kunka i Piotr Korobczuk, byli działacze „Solidarności” w Przędzalni Czesankowej Polmerino, która mieściła się przy ulicy Wróblewskiego.

CZYTAJ TEŻ: Rocznica wprowadzenia stanu wojennego: "W poprzek Piotrkowskiej zbudowano barykadę"

Początki zakładów Polmerino sięgają 1878 roku. Wtedy do Łodzi przyjechał z Francji Leon Allart, przedstawiciel firmy Allart, Russeau i spółka (kapitał francuski). Zbudował on w mieście kompleks z fabryką, sklepami, szkołą, domami dla robotników i willą.

Zakład w czasach świetności zatrudniał ponad trzy tysiące pracowników i był jednym z największych w Łodzi.

Stan wojenny ich zaskoczył

Historia sztandaru zaczęła się w drugiej połowie 1981 roku. Związkowcy z Polmerino wpadli na pomysł, aby ze składek członkowskich ufundować pamiątkowy sztandar. Zamówili go i wpłacili zaliczkę.

Niestety, nie mogli przewidzieć, że 13 grudnia 1981 roku w Polsce zostanie ogłoszony i wprowadzony stan wojenny. Związek zszedł do podziemia. Dlatego, gdy sztandar był gotowy na początku 1982 roku, działacze „Solidarności” dyskretnie go odebrali i przechowywali w swoich mieszkaniach.

CZYTAJ TEŻ: Stan wojenny w Łodzi - wspomnienia opozycjonistów

Czasem wyjmowali go, by nacieszyć się bogatą ornamentyką. Na przepięknie wyhaftowanym sztandarze znalazły się: orzeł w koronie, ryngraf z Matką Bożą Jasnogórską, symboliczne daty z „polskiego kalendarza” - 1956, 1970, 1976 i 1980, inskrypcja „Szczęść Boże włókniarskiej braci” oraz słowa „polskiego papieża” - Jana Pawła II nawiązujące do psalmu biblijnego: „Pan da siłę swojemu ludowi, Pan da swojemu ludowi błogosławieństwo pokoju”.

W stanie wojennym Piotr Korobczuk poszedł do wojska i służył w jednostce w Świnoujściu. Natomiast Jerzy Kunka został w Łodzi i to on uczestniczył w konspiracyjnym poświęceniu sztandaru w 1982 roku.

- Sztandar poświęcił ojciec Stefan Miecznikowski, kapelan łódzkiej „Solidarności”. To było w dzień powszedni, w bocznej kaplicy kościoła Jezuitów. Zorganizowano kameralną uroczystość z udziałem kilkunastu zaufanych działaczy „Solidarności”, która stała się dla nas wielkim przeżyciem. Po uroczystości sztandar znów ukryliśmy. I to skutecznie, bo nigdy nie został nam odebrany. A nie było to łatwe, bowiem działacze Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych przejęli w Polmerino majątek „Solidarności” i zaczęli szukać sztandaru - mówi Jerzy Kunka.

CZYTAJ TEŻ: 35 lat "Solidarności". Obchody w Łodzi

I w ten sposób sztandar doczekał się upadku Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej i narodzin III Rzeczypospolitej Polskiej. Działacze związkowi z Polmerino cały czas go przechowywali w swoich mieszkaniach.

Związkowcy wybrali Białą Fabrykę

- Przełom nastąpił półtora roku temu, kiedy nasz kolega, Zbigniew Zielonka, w salce przy kościele pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Łodzi zorganizował wystawę upamiętniającą wydarzenia związane ze stanem wojennym. I wtedy po raz pierwszy nasz sztandar został publicznie pokazany łodzianom - wspomina Piotr Korobczuk.

Po wystawie, którą odwiedziło wiele osób - przyjeżdżały także wycieczki szkolne - dawni działacze „Solidarności” z Polmerino doszli do wniosku, że dobrze by było, żeby ten cenny sztandar można było zawsze gdzieś oglądać. Padały różne propozycji: od któregoś z kościołów po siedzibę lokalnej „Solidarności”.

Wreszcie zaproponowano Muzeum Włókiennictwa w Łodzi. Kustosze z Białej Fabryki chętnie przyjęli do swych zbiorów tę niezwykłą pamiątkę. Sztandar zostanie im przekazany w postaci darowizny w najbliższych tygodniach.

CZYTAJ TEŻ: [ROZMOWY W MAGDALENCE] Sukces "Solidarności" czy Targowica? Historia rozmów w Magdalence

Zobacz filmowy skrót najważniejszych wydarzeń minionego tygodnia - 15 - 21 lutego 2016 roku